Lão Phương nói xong một câu liền im bặt, một lúc sau, ông sai Minh Thạch vào kho xem còn hoa tam thất không, cân ra vài cân lớn, mỗi ngày sắc một ít nước dùng để dự phòng. Mấy ngày nay trời dần nóng hơn, người đến cầu y hỏi thuốc vì nắng nóng chỉ có tăng chứ không giảm, một bát nước hoa tam thất uống vào là thanh lọc giải nhiệt tốt nhất, uống xong bệnh nặng cũng đỡ được phần lớn.

Minh Thạch gãi đầu vâng lời đi, đôi mắt già nua lim dim giả vờ ngủ của lão Phương mở ra, ông bảo Tô Định Tuệ dừng tay, ngồi xuống chỗ một chỗ.

"Ngoại tổ phụ có gì muốn dặn dò ạ?" Tô Định Tuệ tùy tiện chọn một chiếc ghế đèn treo ngồi xuống.

Lão Phương nói: “Con có biết người đến cầu y hôm nay là ai không?”

Tô Định Tuệ đương nhiên không biết, nàng lắc đầu.

Ông lão Phương thở dài: “Thục Vương Lý Huyền Xung! Ai mà ngờ được ta nợ cha chàng một ân tình, giờ đây phải dùng cách này để trả nợ. Chỉ tiếc là món nợ cũ của cố nhân, không trả thì lòng ta lại không yên!”

“Ngoại tổ phụ nói là Thục Vương vừa được Thánh thượng phong Phòng ngự sứ ạ? Chàng ta không phải mới từ phương Bắc trở về, bị thương do đao kiếm sao?”

“Không phải vết thương do đao kiếm hay tên bắn mà ta nổi tiếng trị giỏi, mà là chữa trị bệnh nội khoa.”

Tô Định Tuệ kinh ngạc, nàng mơ hồ bất an, vội vàng hỏi tiếp: “Ông ngoại xưa nay không nổi tiếng về nội khoa, chỉ riêng Biện Kinh thôi cũng có ít nhất bảy tám danh y danh tiếng hơn người, chưa kể đến những vị thánh thủ trong Thái y viện, sao lại nghĩ đến việc tìm người?”

Cũng không trách nàng kinh ngạc đến vậy, Thục Vương mới đến Biện Kinh tháng trước là do có công giữ biên cương mà đến nhận thưởng. Vốn dĩ đất phong của chàng ở vùng Tứ Xuyên nhưng vì tuổi trẻ đã nổi danh qua nhiều trận chiến, danh tiếng vang xa đến nỗi được điều đến phương Bắc chống lại tộc Khiết Đan, trú thủ suốt bảy tám năm, khiến người Khiết Đan không dám xâm phạm một tấc đất. Cả nước trên dưới đều coi chàng là anh hùng. Ngay cả nàng, một người không màng đến chuyện triều chính, cũng biết Thánh thượng đã trung niên mà chưa có một người con nào, sau này ngôi vị Hoàng đế e rằng sẽ rơi vào tay người thân thích. Vị Thục Vương này nổi tiếng với quân công hiển hách, hy vọng nhập chủ Đông Cung là rất lớn.

Cũng chính vì thế, việc chàng chưa thành thân do ở biên cương lâu ngày đã khiến các gia tộc nổi tiếng ở Biện Kinh rục rịch, giá lụa là đá quý ngày càng đắt đỏ, tất cả đều muốn trang điểm cho con gái mình, đặt cược vào con gái. Hi vọng biến chàng thành con rể quý, mong có ngày làm rạng danh gia tộc.

Theo lý mà nói, nhân vật như vậy nếu cầu y, trước tiên là Thái y viện, sau đó cũng có danh y trong dân gian. Gần đây y đạo ngày càng suy yếu, thậm chí có danh y còn công khai bày tỏ lòng ham muốn quyền thế, nghe tin quý nhân có bệnh liền tự tiến cử đến tận cửa, tuyệt đối không đến nỗi đường đường là Thục Vương mà lại không tìm được đại phu chữa bệnh.

Vậy tại sao lại muốn mời ngoại tổ phụ?

Lão Phương lại không trả lời, ông chuyển sang hỏi: “Tử Huệ, con có đọc đến mục Thoát Cư trong tập bệnh án chưa? Có giải pháp nào không?”

Tô Định Tuệ suy nghĩ một chút, rất nhanh nói: "Thoát Cư là do tà khí hàn thấp bế tắc huyết mạch gây ra, tuy chia thành hai loại: dương hư hàn ngưng và thấp nhiệt hóa độc nhưng đều là do ứ tắc không thông mà thành nên bất kể loại nào đều dùng hoạt huyết hóa ứ để giải. Thử lấy loại hàn ngưng làm ví dụ, lấy Đương Quy Tứ Nghịch Gia Ô Đầu Thang làm nền tảng, tùy theo tứ chẩn mà tăng giảm liều lượng, dùng tân nhiệt để giải hàn là tốt nhất."①

Mắt ông lão Phương hơi sáng lên, hỏi: “Tại sao con lại chọn hai phương thuốc này? Tứ Diệu Dũng An Thang cũng có thể thông huyết khí, tại sao không chọn?”

Tô Định Tuệ nói: "Đương Quy Tứ Nghịch Thang nguyên trong Thương Hàn Luận có ghi, dưỡng huyết thông mạch, khi tay chân đột nhiên lạnh buốt có thể dùng để thông huyết khí. Ô Đầu Thang thì được mô tả trong Kim Quỹ Yếu Lược, nó rất cay và nóng nên rất thích hợp để hóa ứ thông mạch. Hai thang thuốc dùng chung, chắc chắn có thể nhanh chóng thông huyết mạch, giúp cơ thể bệnh nhân hồi phục sức khỏe. Còn về việc tại sao không dùng Tứ Diệu Dũng An Thang, chỉ vì thang thuốc này thêm sinh hoàng kỳ có thể hóa mủ sinh cơ, thích hợp dùng cho loại thấp nhiệt dễ sinh lở loét thối rữa nhưng không thích hợp dùng cho loại hàn ngưng thường biểu hiện bằng các triệu chứng như chân tay lạnh cứng tê dại, đau tức ngực, không có dấu hiệu lở loét."②

“Nói hay lắm! Vậy nếu ta nói cho con biết, Thục Vương mắc đúng loại dương hư hàn ngưng và người dùng thuốc cũng đã dùng hai phương thuốc mà con vừa nói, chỉ là ở phương thuốc sau...”

Tô Định Tuệ thuận theo suy nghĩ của ông, với tư cách của một y giả, nàng dần bình tĩnh lại, trầm tư suy nghĩ về phương thuốc Ô Đầu Thang: Ma Hoàng, Xích Thược, Hoàng Kỳ, Cam Thảo mỗi vị ba lạng, Xuyên Ô... năm miếng.

“Ông ngoại có ý là, vị điện hạ này đã trúng độc Xuyên Ô?”

Ma Hoàng, Xích Thược, Cam Thảo đều có dược tính ôn hòa, Hoàng Kỳ cũng thuộc loại dược ôn hòa chỉ có vị Xuyên Ô này, vốn là kịch độc nhưng có thể thông qua phương pháp sắc (sắc thuốc - nấu thuốc), dùng hai thăng mật mà sắc, sắc đến khi còn một thăng thì bỏ Xuyên ô đi, chỉ giữ lại nước mật vào thuốc thang. Mật có tính giải bách độc, loại bỏ độc tính của Xuyên Ô khiến Xuyên Ô cuối cùng có thể dùng làm thuốc.③

Nhưng điều này cũng có nghĩa là, nếu không dùng phương pháp sắc hoặc thời gian sắc thuốc không đủ thì độc tính của Xuyên ô không được loại bỏ, bệnh nhân sau khi dùng thuốc sẽ trực tiếp cảm nhận được sự hung hãn, khô ráo của Xuyên ô, bệnh tình nặng thêm lại là chuyện thứ yếu, người nặng có nguy cơ trúng độc dẫn đến tử vong.

Sắc mặt Lão Phương ngưng trọng: “Con quả nhiên có thiên phú về y đạo này, con đoán không sai, ta chẩn đoán cũng ra kết quả này. Nhưng những gì hôm nay nói ra, ngoài hai ông cháu ta ra thì không thể có người thứ ba biết. Thục Vương đã từng tìm các đại phu khác khám, những người đó đều trả lời bình an vô sự. Ngay cả ta sau khi đến cũng không lập tức nói ra, chỉ nói mạch tượng hơi khác thường, để ta lật xem y thư, ba ngày sau sẽ trả lời.”

Tô Định Tuệ không đành lòng thấy ông lo lắng đến mức hao tâm tổn trí, khuyên nhủ: “Ông ngoại không cần quá lo lắng, Ô Đầu là kịch độc không sai nhưng không phải không có cách giải. Hơn nữa vị điện hạ đó vẫn có thể tiếp kiến người và người khác bình thường, chắc hẳn lượng dùng không nhiều, độc tính chỉ ở mức nhẹ. Thân thể chàng quý trọng không sai nhưng với y thuật của ông ngoại, chắc chắn sẽ thuốc đến bệnh khỏi.”

"Độc của chàng ta thì ta không lo, ta chỉ lo..." Lão Phương nói đến đây thì đột nhiên im lặng, kéo theo một luồng khí nặng nề, buồn bã lan tỏa khắp sảnh đường, chỉ cảm thấy con người đang ở giữa vòng xoáy biển cả, tiến thoái lưỡng nan.

Đúng vậy, trúng độc Ô Đầu đối với những vị thánh thủ y thuật cao minh này mà nói thì việc đưa ra chẩn đoán há chẳng phải dễ dàng sao? Tại sao họ đều chọn cách ba miệng im lặng? Một người có thể là không giỏi về độc tố, hai người, ba người thậm chí bốn năm người cũng thế sao? Khả năng duy nhất là có người đã buộc họ phải im lặng.

Còn về người đó là ai thì không phải những người dân thường, thấp cổ bé họng như họ có thể tưởng tượng được.

Tô Định Tuệ lại không chìm đắm trong nỗi buồn quá lâu, nàng suy nghĩ một lát rồi đứng dậy, nói: “Mặc kệ chàng ta!”

"Con nói gì cơ?" Lão Phương ngây người ra.

Tô Định Tuệ nghiêm túc nói: “Con nói, mặc kệ chàng ta!”

Lão Phương bị thái độ thờ ơ của nàng làm cho dở khóc dở cười, ông nghĩ rằng nàng dù sao cũng còn trẻ, không hiểu được sự nặng nhẹ trong chuyện này nên ông càng thêm kiên định rằng sau này phải nói nhiều hơn về những chuyện như thế này cho nàng. Người làm y, thường hay can dự vào chuyện riêng của người khác cho nên phải suy nghĩ sâu xa và cẩn trọng mới là đạo lý lâu dài. Thế là ông lắc đầu, cười hiền từ nhưng bất lực nói: “Chuyện này không cho phép con giở trò trẻ con, A Tuệ.”

"Ngoại tổ phụ có biết giữ sầu trong lòng có thể gây bệnh không? Binh đến tướng đỡ, nước đến đất ngăn. Nếu đã không phải lỗi của ngoại tổ phụ mà cũng lại không thể thay đổi, chi bằng cứ nhìn thoáng ra, dạy con thêm kinh nghiệm dùng phương thuốc. Theo con thấy—" Nàng cười hì hì, đôi mắt sáng ngời có thần, lập tức phá tan bầu không khí ngưng trệ trong phòng: “Ngoại tổ phụ truyền thụ toàn bộ y thuật cho con là chuyện lớn, những chuyện khác là chuyện nhỏ.”

“Đây là y lý của con.”

____

Góc giải thích:

① Ô Đầu Thang: Ô Đầu Thang có công dụng chính là khu phong trừ thấp, ôn kinh chỉ thống. Điều này có nghĩa là bài thuốc giúp loại bỏ các yếu tố gây bệnh như phong tà (yếu tố liên quan đến gió) và thấp tà (yếu tố liên quan đến độ ẩm), làm ấm các kinh lạc (hệ thống đường dẫn khí huyết trong cơ thể) và giảm đau.Do chứa vị thuốc Ô Đầu có độc tính mạnh, Ô Đầu Thang là một bài thuốc phải được sử dụng dưới sự chỉ định và giám sát chặt chẽ của thầy thuốc Đông y có chuyên môn. 

② Tứ Diệu Dũng An Thang: là một bài thuốc cổ phương nổi tiếng trong Y học cổ truyền, được ghi chép trong sách "Y Tông Kim Giám". Đây là một bài thuốc chuyên trị các bệnh lý do nhiệt độc gây ra, đặc biệt là các chứng viêm nhiễm, sưng tấy và ứ huyết.

③ Đương Quy Tứ Nghịch Thang: được dùng để điều trị các chứng bệnh do huyết hư hàn trệ, kinh mạch không thông. Tình trạng này có nghĩa là cơ thể bị thiếu hụt huyết dịch (thiếu máu) kết hợp với sự ứ trệ do lạnh, làm cho các kinh mạch bị tắc nghẽn,