Trước kia khi đọc truyện, Cát An An cũng từng ghét cay ghét đắng Cát Mạnh thị.
Nhưng khi chính mình xuyên thành Cát An, nàng lại chẳng thể vui vẻ gì ngược lại thấy thương thay. Không phải không giận mà là giận lẫn tiếc giận bà quá cố chấp, tiếc cho một người mẹ sống cả đời không ai thấu hiểu.
Về phần nữ chính Cát Hân Nhiên, nàng cũng có chút thiện cảm nhưng lại không đồng tình với cách nàng xử trí việc hôn sự giữa Cát An và Đàm Đông.
Ở đời đầu tiên của Hân Nhiên, Cát An chưa từng thành thân cả ba lần định hôn đều hỏng đều do nhà trai gặp chuyện bất trắc trước ngày cưới.
Cũng chính vì vậy, trong truyện, Cát Hân Nhiên sau khi sống lại mới kéo Cát An ra làm khiên chắn cho chuyện gả vào Đàm gia. Nàng cho rằng Cát An khắc phu biết đâu lần này cũng khiến Đàm Đông gặp họa, rồi Đàm gia sẽ tự lui hôn.
Đúng như nàng mong Đàm Đông quả có chuyện, bị thương phần dưới thân từ đó mất khả năng phòng the.
Đàm gia che giấu kín kẽ, vẫn rước Cát An về làm thê tử.
Vài năm sau, Đàm gia suy sụp. Còn Hân Nhiên, lúc ấy đã là cung nhân tứ phẩm ở trong cung lập một tiểu Phật đường, mỗi năm chọn một ngày tụng kinh siêu độ cho Cát An thở dài hai tiếng coi như thay lời tạ tội.
Tác giả quyểnTrọng sinh Hân Nhiên cẩm tú ngay từ đầu đã nhấn mạnh nữ chính không phải người hoàn toàn thiện lương. Cát An thấy vậy cũng hợp lý thôi trải qua một đời khổ cực, có mấy ai khi sống lại còn giữ được lòng dạ trong sạch?
Nhưng đó là chuyện trong truyện, không liên quan đến nàng lúc này. Nay chính mình trở thành một phần của câu chuyện nhìn lại càng thấy nực cười.
Cát An khẽ cười, ôm gối ngồi bó gối, cằm tì lên đầu gối. Nàng nhớ lại lúc mới xuyên tới, trong lòng rối như tơ vò áy náy với cha mẹ kiếp trước, tự trách vô dụng chẳng thể thay đổi số mệnh.
Nhưng sau khi nhận ra nơi đây là cổ đại lại là một gia đình giàu có, nàng… cũng thầm thấy nhẹ nhõm.
Gần một tuổi, cha nàng đặt tên là Cát An gần giống với tên thật của kiếp trước, nàng cho là duyên phận sắp đặt.
Nhưng chưa đầy mấy hôm, tam ca đã đặt tên cho con gái là Hân Nhiên.
Cát Hân Nhiên?
Cát An?
Ngay khoảnh khắc đó, nàng như bị sét đánh, trừng mắt nhìn đứa bé chỉ sinh sau mình hai ngày nhỏ xíu như con khỉ con mà chết lặng.
Vì còn nhỏ chưa đầy một tuổi nên nàng ít khi được đưa ra ngoài. Trong nhà không ai gọi nương là Cát Mạnh thị cũng chẳng ai xưng tên cha. Ba người ca ca cũng chỉ gọi là đại ca, nhị ca, tam ca. Người thân gần ngay trước mắt, nhưng đối với nàng vẫn như người xa lạ.
Mọi chuyện thay đổi kể từ sau sinh nhật một tuổi.
Quyển truyện《Trọng sinh Hân Nhiên cẩm tú》 chính là thứ nàng đọc dở dang trước khi chết đột ngột ở kiếp trước. Dù sống lại trong hoàn cảnh khó tin, nàng vẫn nhớ rõ nội dung đại khái trong truyện.
Tuy vậy, vào lúc đó, nàng chưa thể xác định bản thân đang xuyên vào kiếp đầu tiên hay là kiếp sau khi Hân Nhiên đã trọng sinh.
Chênh nhau chỉ một chữ, nhưng vận mệnh thì khác xa. Nếu là kiếp đầu tiên nàng có thể yên ổn sống cuộc đời của mình. Đến khi ba lần hôn nhân thất bại, có thể khóc lóc cầu cha lập hộ khẩu riêng, sống một mình.
Nhưng nếu là kiếp trọng sinh thì Hân Nhiên sẽ biết quá rõ về nàng. Lỡ thay đổi quá nhiều, dễ bị nghi ngờ.
May thay, bất kể là kiếp đầu hay trọng sinh, Cát An trong truyện đều là người lạnh nhạt, ít nói. Trừ cha nương nàng không thân với ai.
Thế là tốt rồi. Nàng chỉ cần giả bộ lạnh lùng, không gần gũi ai.
Kiếp trước học dốt sợ bị bạn bè chế giễu, nên nàng dựa vào vẻ ngoài xinh đẹp để đóng giả cao ngạo. Nhờ vậy, chưa từng ai dám mỉa mai nàng là đứa đầu óc kém.
Kiếp này cũng vậy. Không phải để khoe khoang mà là để không ai dám khinh thường nàng.
Qua sinh nhật một tuổi, nàng chẳng còn cười hồn nhiên chỉ vì không cần học nữa. Đến hai tuổi, đã ngồi bên khung thêu của mẹ, học cầm kim, tuy chưa xâu chỉ nhưng nét mặt đã nghiêm trang như người lớn.
Năm ba tuổi bị cha bắt học chữ, nàng giả ngốc gạt được hai năm. Sau đó được dọn vào phòng Đông Nhĩ trong nhà chính. Mỗi ngày ngồi vào bàn, mở hai quyển sách do cha chép tay vừa học nữ công, vừa ôn chữ nghĩa.
Bình thường khi nhàn hạ nàng cũng hay lật sách đọc chơi.
Điều khiến nàng vui lòng hơn cả là nàng có thiên phú với nữ công. Nương cũng rất thích dạy, nàng lại càng thêm đắm say. Lại thêm lúc trước vì sợ nàng áp lực học hành cha thường dạy nàng vẽ quốc họa để giải sầu. Tuy nét vẽ không tinh xảo, nhưng vẽ mẫu thêu thì lại rất nên hình.
Mẫu thêu sinh động, những thứ nàng thêu ra đều tinh xảo, linh hoạt. Khi lên tám, nàng đã có thể cùng nương nhận việc thêu bên ngoài.
Đến mười tuổi cũng là lúc Cát Hân Nhiên trong sách bắt đầu có dấu hiệu trọng sinh thì nàng đã có thể thêu ra các loại đồ nhỏ như khăn, gối, túi hương, bình mực nhỏ, … Nương nàng cũng chỉ nhận những việc nhỏ mà tinh tế thêu xong là bán được giá tốt, đổi bạc đưa cho nàng giữ lấy.
Điều thú vị là ngoài hai vị trưởng bối, trong nhà không ai biết Cát An cũng nhận việc thêu. Nương nàng cố ý để nàng có chút vốn riêng. Cha thì tuy không nói gì nhưng ngầm giúp đỡ, thỉnh thoảng còn đưa bạc riêng cho nàng.
Cát An vốn mặt mày lạnh lùng, ít nói ít cười. Các tẩu tử và đám cháu trong nhà không ai dám trêu chọc. Mấy người ca ca, vì giữ lễ nam nữ khác biệt cũng chẳng tùy tiện bước vào khuê phòng nàng.
Từ khi xác định Cát Hân Nhiên đã trọng sinh, nàng lại càng thận trọng trong từng việc nhỏ. May mà sau khi sống lại, Cát Hân Nhiên cũng không mấy khi qua lại với nàng suốt ngày hoặc giúp nương làm việc hoặc ru rú trong phòng, dùng nước viết chữ luyện bút tích.
Thế lại vừa hợp ý Cát An. Ai nấy nước giếng không phạm nước sông, sống bình yên là phúc.
Ngoài cửa sổ truyền vào tiếng mẹ nhẹ giọng gọi:
“Nha Nhi, nên dậy rồi.”
Cát An liền đáp:
“Nương, con tỉnh rồi.”
Một tháng trước, cha nàng đã nhắc rằng nữ nhi mười ba tuổi nên chuẩn bị cho đôi ba món nữ trang. Chẳng qua khi ấy trời âm u liên miên, mưa dầm suốt mấy hôm. Đến chiều hôm qua mới có nắng, cha liền hẹn với nương sáng nay sẽ đưa nàng lên huyện thành.
Nương nói vọng từ ngoài:
“Vậy con nhanh tay một chút. Cha con đang ở hậu viện cho lừa ăn, đại tẩu con cũng gần xong cơm sáng rồi đấy.”
Cát An liền co chân bước xuống giường đất:
“Vâng ạ.”
Nàng rùng mình mặc kín áo lót, rồi khoác thêm chiếc áo bông mỏng. Lại lấy bộ váy áo treo ở đầu giường mặc vào, sau cùng tròng lại lớp áo bông ở ngoài.
Chiếc áo bông này do chính tay nàng may. Vải không tốn bạc, đều là nương mang từ thêu phường về những mảnh vải vụn ghép lại, bông thì nhà tự có.
Phủ Tề Châu thuộc về vùng phía Bắc của triều Đại Cảnh, khí hậu gần giống Sơn Đông hiện đại, tháng mười đã rét. Áo bông mỏng mặc sát người giữ ấm, mặc thêm áo khoác gọn người mà vẫn kín gió.
Nàng còn may cho hai vị thân sinh mỗi người một chiếc.
Xếp thêm hai lớp váy lót, mang tất lụa mỏng, buộc gọn gàng, xỏ giày thêu vào chân. Cát An dậm dậm chân, mặt đầy mãn nguyện.
Giỏi nữ công thật tiện. Từ đầu tới chân đều có thể tự tay lo liệu, thậm chí mảnh vải vụn cũng không phí.
Chớ xem thường đám vải vụn ấy. Dù nhỏ đến đâu, chất liệu đều tốt là hàng hút khách trong thêu phường. Cũng nhờ nương nàng có quan hệ tốt với người trong phường, nên mỗi lần đều mang được một ít về.
Bao năm qua, nương nàng đã hao tâm tổn sức vì cái nhà này không ít.
Không nói đâu xa cứ nhìn mấy đứa nhỏ trong viện, đang đọc sách ê a đứa nào chẳng mặc vải bông ghép nhưng sạch sẽ gọn gàng, chẳng thua kém ai?
Hiện nay, vải trắng thông dụng, một cuộn dài ba trượng hai thước, cũng đã giá ba trăm đồng. Một mẫu ruộng tốt, nếu năm được mùa, hai vụ đều thuận cũng chỉ kiếm được hơn bốn trăm đồng sau khi trừ hết công cán, thuế má, hạt giống, lương thực...
Đấy là đã nhờ trong nhà có hai tú tài, được miễn thuế sáu mươi mẫu ruộng, mới có thể dư được chừng đó.
Nương nàng mua loại vải phường loại hai tuy hơi lỗi một chút nhưng vẫn là hàng tốt giá mỗi cuộn khoảng hai trăm đồng.
Vải loại đó không như trong truyện hay viết là không ai buồn lấy ngoài đời thực, người thường có tiền cũng khó mua. Người làm trong thêu phường ai cũng có nhà có cửa, ai chẳng cần mặc đồ?
Vì sao nương nàng lại mua được?
Không đứng chủ trong nhà thì không biết gạo củi đắt rẻ.
Trong sách, nữ chính Cát Hân Nhiên chỉ thấy nương nàng ngang ngược lại không thấy được những vất vả và toan lo bà đã chịu đựng.
Lập trường khác nhau, mắt nhìn cũng chẳng giống.
Ngồi vào trước gương đồng, Cát An chải tóc qua loa.
Gương đồng tuy chẳng sáng bằng gương pha lê hiện đại nhưng cũng là vật quý, không phải nhà dân thường nào cũng có. Chiếc gương này là của hồi môn của nương đến năm nàng tròn mười hai tuổi, nương mới chuyển nó sang phòng nàng dùng.
Chuyện ấy khiến ba người tẩu tử còn mặt nặng mày nhẹ vài hôm.
Trong gương đồng, bóng người lắc lư, không rõ lắm, nhưng dung mạo thiếu nữ vẫn hiện ra thanh tú. Lông mày như vẽ, trán mịn, mắt sáng, mũi thanh, mặt tròn nhỏ nhắn như trứng ngỗng, làn da non mềm, so với hoa đào tháng ba còn nõn nà hơn.
Điều khiến Cát An ưng ý nhất chính là thân thể mình. Cũng như kiếp trước dáng người cân đối, vai nhỏ eo thon, cao ráo mà không thô, xương cốt nhẹ nhàng, có thể giấu thịt quả thực là vóc người đẹp trời sinh.
Một mái tóc dài đen nhánh phủ xuống tận eo, đen mượt bóng mịn. Cát An buộc tóc cao lên, chừa ra một đoạn ngắn thả nhẹ phía sau gáy, rồi bước đến đầu giường.
Nàng lật chăn, mở chiếc rương gỗ đỏ cuối giường, lấy ra một gói nhỏ. Trong đó đều là những món thêu nàng làm trong hai tháng qua, hôm nay vào huyện thành, nhất định phải mang đến thêu phường giao hàng.
Nàng đếm qua một lượt sáu bộ đồ thêu nhỏ, bốn chiếc bình mực thêu, cùng hơn bốn mươi món như khăn tay, túi gấm, quạt thêu… Tính sơ, mẻ này có thể bán được chừng một ngàn sáu, bảy trăm văn.
Cát An lại mở lớp áo khoác lót trong đáy rương, lấy ra chiếc hộp gỗ nhỏ giấu kỹ, đếm ra bốn trăm văn tiền, cộng với số sắp bán lần này, vừa khéo đổi được hai lượng bạc bên Hách chưởng quầy.
Ra khỏi phòng, nàng khóa cửa. Phòng bếp bên tây còn đóng, hơi khói theo khe cửa bốc ra, hương cháo thơm nức.
Cát An ôm gói thêu đến chính phòng.
“Nương.”
Cát Mạnh thị ngồi bên đèn dầu, híp mắt vá lại chiếc áo dài màu xám, là chiếc áo choàng cha nàng mặc rách từ hôm trước. Nghe tiếng nữ nhi, bà ngẩng đầu nhìn, trách nhẹ:
“Cha ngươi áo choàng rách, cũng không nói lấy một lời. Nếu không phải sáng nay ta thấy, mặc ra ngoài chẳng phải để người ta chê cười hay sao?”
“Để con khâu cho,” Cát An đặt tay nải lên giường đất, rút lấy kim từ tay nương, nói: “Lần này cha nương đừng đưa thêm tiền cho con nữa, con đã để ít tiền trong bọc rồi.”
Như lời Cát An An nói, Đại Cảnh triều lễ giáo nghiêm ngặt, nữ tử càng phải giữ mình cẩn trọng. Trước bảy tuổi, nàng còn được nương dẫn lên trấn đi chợ, gặp khi cha nghỉ cả nhà còn đi huyện giao đồ thêu.
Nhưng từ sau bảy tuổi, những chuyện ấy liền giảm hẳn. Qua mười tuổi, đừng nói là huyện đến trấn trên cũng hiếm khi được đi.
Năm nay, đây là lần đầu nàng rời khỏi thôn Táo Dư. Dù không phải cô nương nào cũng giống nàng nhưng nhà họ Cát là hộ gia vọng tộc trong thôn, mẹ nàng tính tình cẩn trọng giáo nàng cực nghiêm. Huống chi bản thân nàng vốn thích ở nhà, chuyên tâm làm nữ công, tích cóp vốn riêng.
“Ta nói sao bọc này nặng thế,” Cát Mạnh thị đón lấy, mở ra cười, “Ta với cha con cũng đâu lo được cho con mãi.”
Hôm qua vừa đến nhà Vương nhị nương, Cát Mạnh thị lại thở dài. Con gái mười ba tuổi rồi, chẳng biết từ khi nào mà lớn thế. Đêm qua, cha nàng còn nói sang năm muốn đi thi lại lần nữa.
Cát Mạnh thị nhẹ vuốt hoa thược dược thêu trên khăn, khẽ cau mày.
“Nữ nhi lớn rồi, cũng nên tự lo cho mình, không thể cứ để cha nương nuôi mãi.” Cát An cúi đầu, kim chạy nhanh trên mảnh vải, vá lại lỗ thủng to bằng hạt đậu, nói: “Hôm nay chúng ta vào huyện, có cần ghé thăm tam ca một chút không? Tam tẩu chắc có đồ gửi, lát nữa con hỏi thử.”
Cát Mạnh thị khẽ hừ một tiếng, tuy mặt chẳng vui lắm nhưng cũng không phản đối. Cát An thấy vậy, cười nhẹ:
“Nương còn giận tam ca sao?”
Mùa thu chín tháng, nhà thuê người gặt lúa. Nương nàng tính toán kỹ, không muốn chi thêm tiền thuê bếp nên tự mình lo cơm cho mười người làm. Trong nhà đã có hơn hai chục miệng ăn, bếp núc càng thêm bận rộn.
Ngày thường, y phục ai nấy đều tự giặt. Vừa khéo mấy hôm ấy gom lại một đống. Cát An với hai tẩu tử đều bận trong bếp, nên việc giặt đồ giao cho Hoàng thị — thê tử tam ca và nữ nhi nàng.
Hai mẹ con Hoàng thị dắt theo cả đống đồ bẩn ra sông giặt, lại chọn chỗ đông người nhất để ngồi. Chưa đến chiều, trong thôn đã đồn ầm: "Cát Mạnh thị lại ép uổng con dâu!" Còn khen Hoàng thị tiểu thư tính nết hiền lành, biết nhẫn nhịn…
Nghe lời đồn truyền đến, nương nàng tức giận đến mức cơm chiều cũng không buồn ăn.
Cát An cũng thấy buồn cười. Hoàng thị từ bao giờ thành tiểu thư tiệm sách? Hiền Khách tiệm sách trong trấn đâu phải họ Hoàng. Cha nàng ta chẳng qua là một người trông coi cửa hàng.
Cát Mạnh thị cười nhạt:
“Nha Nhi, nương nói rõ từ giờ. Nếu tam ca con mai sau không thành tài thì thôi nhưng lỡ có ngày vinh hiển, vậy thể nào cũng chịu khổ vì thê tử.”
Bà ngẩng đầu nhìn đôi mắt long lanh của con gái, nghiêm giọng:
“Hoàng thị ấy, không đỡ nổi hậu viện của tam ca con đâu.”