Cả buổi sáng buổi thẩm vấn kéo dài trong bầu không khí giằng co. Các tội danh của nhà họ Chu cơ bản đều rõ ràng, với những vụ đơn giản, Trần Vân Châu chỉ lướt qua cho có, còn riêng loại hành vi “lấy oán trả ơn” này thì lại rất hấp dẫn, kịch tính, dễ chạm vào cảm xúc của dân chúng nên hắn hỏi kỹ từng chút một.

Chưa đến trưa, chuyện xấu nhà họ Chu đã vang rền khắp nơi, dân chúng đều phẫn nộ. Nếu không phải vì e sợ uy nghiêm công đường, e là đã có người đứng lên ném cả lá cải thối vào họ.

Giá trị ủng hộ của Trần Vân Châu cũng vì thế tăng mạnh, lên đến 897 điểm, sắp cán mốc 1000.

Hắn thầm nghĩ: Vẫn là vì công đường huyện nha quá nhỏ, khán giả hạn chế, nếu đổi lại là sân khấu lớn hơn, khéo một buổi sáng đã chạm mốc 1000 rồi ấy chứ.

Khi thấy giá trị ủng hộ bắt đầu chậm lại, một hồi lâu mới nhích được một điểm, Trần Vân Châu liền đẩy nhanh tốc độ tuyên án:

“Chu Thông, Chu Đại Tráng… các ngươi cấu kết tống tiền, kéo dài suốt 5 năm, gây án 58 vụ, tài vật liên quan tổng cộng 1132 quan tiền. Xét thấy các ngươi chưa từng gây chết người, tạm tha mạng, tuyên phạt như sau:

Tịch thu toàn bộ tài sản liên quan đến vụ án.

Chu Thông, kẻ chủ mưu: đánh 50 trượng.

Chu Đại Tráng và Chu Tam Tráng: đánh 40 trượng.

Những người khác…”

Vừa tuyên án xong, giá trị ủng hộ liền nhích thêm một đợt nhỏ. Thấy thế, Trần Vân Châu chợt nảy ra ý hay, thêm một khoản hình phạt “hạng nhất” vào:

“Ngoài ra, năm phòng nhà họ Chu lần lượt dọn ra khỏi thôn, chuyển đến Bạch Thủy Trang, thôn Vu Gia… cư trú, đồng thời bị phạt lao động 30 ngày, phụ trách sửa chữa mặt đường hư hại trong thành.”

Hôm qua, Trần Vân Châu đã để ý thấy mặt đường huyện thành xuống cấp khá nhiều, lại còn đầy rêu xanh ở các rìa, mùa xuân hè rêu mọc nhanh, trơn trượt, rất dễ ngã.

Nếu giờ mỗi ngày bắt nhà họ Chu ra sửa đường, để dân thấy tận mắt, chẳng lẽ họ lại không cảm kích mà tặng hắn chút giá trị ủng hộ sao? Người trong thành chưa đủ, còn có dân chợ ngoại thành nữa chứ! Cứ vậy mà từng giọt từng giọt gom điểm, chẳng khác nào Coca chảy nhỏ giọt — nhưng dòng chảy dài và ngọt!

Quả nhiên, biện pháp này vừa mang lại lợi ích thiết thực cho dân, lại giúp tăng mạnh giá trị ủng hộ.

Vừa dứt lời, giá trị ủng hộ bùng nổ, thậm chí có nhiều lượt tăng liền hai điểm, chỉ trong chớp mắt đã vượt qua 1000 đại quan!

Nướng khoai có!

Giữa trưa, Trịnh Thâm ngẩng lên nhìn đồng hồ cát, bèn hỏi:

– Chu gia thẩm vấn xong chưa?

Khổng Tứ bưng trà từ trong ra, đáp:

– Gần xong rồi ạ. Chu gia này đúng là đáng giận, chuyên nhằm vào người lương thiện mà ra tay.

Trịnh Thâm thở dài:

– Không phải người tốt thì đã chẳng bị họ lừa. Để Chu gia hoành hành như vậy, cũng là lỗi của ta.

Khổng Tứ vội nói:

– Đại nhân chớ tự trách! Ngài đâu phải thần thánh, chuyện này không thể trách ngài được. À đúng rồi, tân huyện lệnh ra lệnh đánh tên Chu lão hán 50 trượng, nhiều vậy e ông ta chịu không nổi. Nhưng mà xét ra, lão ta là kẻ cầm đầu vụ tống tiền, cũng đáng tội cả thôi. Ngoài ra, tân huyện lệnh còn bắt năm phòng nhà họ Chu chuyển nhà đi nơi khác. Đại nhân thấy có kỳ lạ không, đang yên đang lành lại bắt người ta dọn đi?

Khổng Tứ không hiểu ẩn ý sau đó, nhưng Trịnh Thâm thì hiểu rõ.

Ông buông bút, tán thưởng:

– Chiêu đó mới là đòn sát thủ thật sự! Sau này gặp tình huống không tiện giết, không dễ xử, có thể học theo cách này.

Chu gia hung hăng ngang ngược là nhờ sự đoàn kết, con cháu nhiều, khi đi tống tiền mà gặp người phản kháng, là cả đám kéo đến đánh hội đồng. Nạn nhân vừa bị đánh, vừa không có chứng cứ, lại sợ bị trả thù nên đành nhẫn nhịn.

Nay thì xong rồi. Bị tách ra sống ở mấy thôn khác nhau, Chu gia trở thành người ngoài, không có uy tín, thế lực cũng suy yếu. Ở thôn mới, người ta cũng chẳng hoan nghênh gì. Bận lo ổn định cuộc sống mới, còn đâu thời gian đi tống tiền nữa?

Chiêu này nhìn thì nhẹ nhàng, nhưng lại triệt để đánh tan gốc rễ nhà họ Chu.

Khổng Tứ thấy ông chủ mình khen ngợi quá trời, không khỏi thấy ghen:

– Lão gia à, ngài khen quá trời, thiên hạ chỉ nhớ mỗi tân huyện lệnh, ai còn nhớ ngài nữa…

Trịnh Thâm nhìn người hầu theo mình bao năm, cười khẽ:

– Khổng Tứ, ngươi nhỏ nhen quá rồi. Trần đại nhân trẻ tuổi tài cao, tương lai rộng mở, hiện nay chỉ là tạm thời lưu lại Lư Dương thôi, sau này ắt bay cao. Hắn chẳng màng danh lợi với ta đâu, ngươi cũng không cần so đo làm gì.

Khổng Tứ cúi đầu xấu hổ:

– Lão gia dạy phải. Tiểu nhân biết lỗi.

Đúng lúc đó, bên ngoài vang lên tiếng hưng phấn của Kha Cửu:

– Đại nhân oai phong lẫm liệt! Buổi thẩm vấn hôm nay náo nhiệt nhất mà tiểu nhân từng thấy!

Dân chúng đã giải tán, nhưng vẫn còn bàn tán xôn xao.

Trần Vân Châu liếc xéo Kha Cửu, nghĩ bụng: Tên nhãi này đang khen hay đang chê ta diễn hơi quá vậy?

Hắn tháo mũ quan, nhét vào ngực Kha Cửu, rồi gõ cửa phòng:

– Trịnh đại nhân, giờ có tiện không? Ta muốn nói chuyện chút.

Trịnh Thâm ra hiệu Khổng Tứ mở cửa, đích thân ra đón:

– Mời vào, Trần đại nhân.

Khổng Tứ rót trà nóng, hai bên an tọa.

Trịnh Thâm hỏi:

– Ngày đầu tiên xử án, cảm giác ra sao?

Trần Vân Châu cười:

– Tạm ổn. Nhờ có các đồng nghiệp nha môn hỗ trợ, mọi việc khá suôn sẻ.

Trịnh Thâm gật đầu:

– Vậy thì tốt. Nếu có chỗ nào chưa rõ, cứ nói với ta, ta sẽ phối hợp hết mức.

Trần Vân Châu vô thức liếc bảng giá trị ủng hộ — không tăng tí nào.

Đúng là Trịnh đại nhân luôn thiện chí, giúp đỡ không ít, nhưng giá trị ủng hộ vẫn đứng im như núi.

Nói thật, hắn thấy Trịnh Thâm cũng không tệ. Có thể là người thích “sờ cá” (làm biếng), nhưng ở chốn quan trường, ai mà không sờ cá? Hắn là kiểu người phấn đấu, nhưng cũng không bắt buộc người khác phải như mình. Chỉ cần không hại ai là được.

– Cảm tạ Trịnh đại nhân. Nhờ hôm qua ngài chu đáo, nếu không hôm nay ta phải ngủ gầm giường rồi.

Hắn nghiêm túc cảm ơn, rồi nói tiếp:

– Ta đến còn vì một việc. Hôm nay từ nhà họ Chu tịch thu tổng cộng hơn 600 quan tiền. Ta định dán thông cáo ngoài cổng thành, nếu trong một tháng không ai đến nhận, thì chia số tiền ấy cho các nha dịch để bù tiền lương mấy tháng trước, phần còn lại giữ lại làm công quỹ huyện nha. Trịnh đại nhân thấy sao?

Nhà họ Chu tống tiền suốt 5 năm, lại phải tiêu xài, xây nhà, cưới vợ, sinh con, chữa bệnh, nên thực tế chỉ còn bấy nhiêu.

Mà đa phần nạn nhân đều là người từ nơi khác, không để lại tên tuổi, quê quán gì cả, nên công cáo một tháng cũng chỉ là hình thức. Số tiền sớm muộn gì cũng thuộc về huyện nha.

Trịnh Thâm hiểu rõ mánh khóe này, nhưng cũng không phản đối. Dù sao vấn đề lương cho nha dịch cũng rất cấp bách.

– Biện pháp này hay, ta không có ý kiến.

Trong lòng ông thầm cảm thán: Tên Trần Vân Châu này số quá đỏ! Vừa mới nhậm chức đã được mẻ lớn, vừa giải quyết lương, vừa thu mua lòng người.

Về sau hắn muốn làm gì, thuộc hạ chỉ có chạy theo, không ai dám cản.

Trần Vân Châu thì không nghĩ nhiều thế. Hắn phân phó Kha Cửu vài câu, rồi nói tiếp:

– Trịnh đại nhân, ta đến còn một việc nữa. Huyện nha ta có 40 mẫu ruộng công, mỗi năm đều cho dân thuê, thu một ít địa tô đúng không?

Trịnh Thâm hơi ngạc nhiên vì hắn biết rõ vậy, gật đầu:

– Không sai. Đây là nguồn thu chính. Khổng Tứ, lấy sổ ruộng công đến.

Chẳng mấy chốc, Khổng Tứ bê cả chồng sổ dày cộp tới, đặt lên bàn.

Trần Vân Châu khẽ vuốt bìa sổ, chưa mở ra, mà nhìn Trịnh Thâm:

– Nhưng chỉ dựa vào tiền thuê thì không đủ chi phí huyện nha hằng ngày.

Trịnh Thâm cười khổ:

– Đại nhân nói đúng. Ngoài tiền thuê, còn thuế ruộng bổ sung, nhưng mấy năm nay triều đình siết thuế, huyện Lư Dương ta thường không hoàn thành chỉ tiêu, thu cũng chẳng được bao nhiêu. Chỉ còn cách thắt lưng buộc bụng.

Trịnh Thâm đã tinh giản nhân sự, từ hơn 200 người còn hơn 100.

Trần Vân Châu nói:

– Nhưng đó cũng không phải kế lâu dài. Một bằng hữu của ta từ Nam Hải mang về một giống cây – khoai lang đỏ. Loại cây này chịu hạn tốt, trồng được ở núi, đất cát, sản lượng cao, là thứ cứu đói tuyệt vời. Ta muốn thu hồi ruộng công, trồng khoai lang đỏ để tăng sản lượng. Trịnh đại nhân thấy thế nào?

Trịnh Thâm không vội đồng ý.

Ruộng công liên quan đến miếng cơm của nhiều nha dịch, địa tô ít nhưng ổn định. Lỡ khoai lang không như lời nói, thì tiền đâu mà bù chi phí?

Trầm ngâm một lúc, ông hỏi:

– Khoai lang đỏ thật sự tốt vậy sao?

Trần Vân Châu cực kỳ tự tin. Dù không có phân hóa học như thời hiện đại, nhưng sản lượng chắc chắn vẫn cao hơn lúa mạch, lúa nước. Quản lý cũng dễ hơn nhiều.

Hắn nói:

– Mỗi mẫu cho sản lượng 1000 cân là chuyện chắc chắn.

Trịnh Thâm bật dậy, mắt tròn xoe, xúc động nắm tay Trần Vân Châu:

– Đại nhân… ngài nói thật sao?

Phải biết rằng ở chỗ bọn họ, ruộng lúa mỗi mẫu chỉ thu được hai, ba trăm cân, nếu khoai lang đỏ mà mỗi mẫu thu được hơn một ngàn cân thì năng suất gấp mấy lần lúa nước đấy!

Trần Vân Châu khẳng định chắc nịch:
“Trịnh đại nhân, chuyện quan trọng thế này, hạ quan sao dám nói đùa. Một củ khoai lang đỏ to có thể nặng tới một, hai cân, một dây khoai là có thể cho ra mấy củ như thế. Chỉ là khoai lang đỏ không giống gạo, nấu lên sẽ không nở ra, nhưng ăn vào thì chắc bụng vô cùng, no lâu hơn gạo hay tiểu mạch gấp mấy lần.”

Trịnh Thâm căn bản chẳng quan tâm mấy cái đó, gật đầu lia lịa:
“Không sao, không sao, miễn là ăn no là được. Dù gì cũng hơn ăn cám nắm chán chết kia mà! Trần đại nhân, có thể bảo bằng hữu của ngài đưa thêm ít khoai lang đỏ đến không? Huyện nha ta có thể cử người đi mua, không vấn đề gì!”

Thấy Trịnh Thâm nóng lòng như lửa đốt, Trần Vân Châu cười nói:
“Trịnh đại nhân đừng gấp, lần này ta có mang theo mấy mẫu hàng theo. Đợi chút, để ta đi lấy.”

Hắn quay lại phòng, liếc qua giá trị ủng hộ—đã hơn 1200, thỉnh thoảng vẫn còn tăng +1, nhưng tốc độ quá chậm, e là hôm nay không lên nổi 1500.

Trần Vân Châu bấm bụng tiêu 1000 điểm ủng hộ đổi lấy 1 cân khoai lang đỏ.

Tốt thôi, giá trị ủng hộ vừa mới chạm mốc bốn chữ số đã bị rút về đáng thương ba con số.

Sau khi xác nhận, hai củ khoai đỏ hiện ra trong lòng bàn tay hắn.

Một củ khá to, chắc khoảng hơn nửa cân, củ còn lại thì bé hơn, cỡ nắm tay người lớn, vừa đúng trọng lượng yêu cầu.

Hắn cúi đầu ngửi thử, dường như có thể cảm nhận được hương vị khoai nướng mùa đông, lớp vỏ mỏng bị nướng cho nhăn nhúm, nước mật tràn ra, mềm ngọt, chỉ cần cắn một miếng là đủ ấm áp cả mùa đông.

Đáng tiếc là hai “bảo bối” quý giá lắm mới đổi được này, không thể ăn!

Trần Vân Châu dùng mấy tờ giấy bản gói kỹ khoai lang lại, mang đến cho Huyện thừa Trịnh, ngay trước mặt ông ta mở ra, lộ ra hai củ khoai đỏ rực mập mạp.

“Đây là khoai lang đỏ sao…” Trịnh Thâm cẩn thận sờ thử, ánh mắt dừng lại ở củ to hơn, cảm thán:
“Nếu củ nào cũng to thế này, nấu canh hai củ là cả nhà đủ ăn một bữa! Đây là... giống khoai phải không? Vậy hai củ này có thể trồng ra bao nhiêu khoai?”

Câu hỏi này cũng dễ hiểu thôi. Ở Lư Dương, muốn thu được khoảng 200 cân lương thực thì mỗi mẫu đất phải gieo đến hơn chục cân hạt giống. Nếu khoai lang cũng tỉ lệ như vậy, chẳng phải một mẫu đất phải để dành lại cả trăm cân giống hay sao?

Trần Vân Châu liền giải thích:
“Trịnh đại nhân, khoai lang đỏ không phải gieo bằng hạt, mà là trồng bằng dây. Một củ khoai này có thể mọc ra mấy chục, thậm chí cả trăm dây khoai.”

Bởi vì dây khoai sau khi cắt còn có thể mọc thêm lá mới, những lá này tiếp tục trồng được, cũng có thể dùng làm rau hoặc thức ăn cho heo bò gà vịt gì cũng được.

Trịnh Thâm lại bị dọa cho sững người:
“Thế tức là... chỉ cần vài củ khoai lang là có thể trồng kín cả một mẫu đất?!”

Nhìn vẻ mặt không tin nổi của ông ta, Trần Vân Châu chỉ biết cười khổ.

Bên cạnh, Khổng Tứ cũng lộ vẻ nghi ngờ. Nếu thật sự có loại cây năng suất thế này thì dân chúng còn phải chịu đói nữa sao?

Trần Vân Châu đương nhiên hiểu, thái độ hoài nghi là điều dễ hiểu. Dù sao ở Hoa Hạ ta, từ trước đến nay trồng toàn lúa nước, tiểu mạch, kê, cao lương, đậu... sản lượng bây giờ vẫn còn chưa cao lắm.

Nghĩ đến hai củ khoai đổi bằng cả nghìn điểm ủng hộ, ngắn hạn không thể nhân giống đủ cho 40 mẫu đất, Trần Vân Châu bèn đề xuất:
“Hay là thế này đi Trịnh đại nhân, chúng ta trồng thử một luống xem sao. Sau này ta nhờ bằng hữu mang thêm giống đến. Nếu ngài đồng ý, ta bảo người đem hai củ khoai này trồng xuống, khoảng mười ngày là nảy mầm, chờ mọc dây thì chúng ta cắt ra trồng tiếp.”

Trịnh Thâm vội vàng xua tay:
“Không được trồng ngoài trời! Nhỡ bị bò dê ăn mất, hoặc người khác tưởng là cỏ mà nhổ đi thì sao?! Thế này đi, Khổng Tứ! Ngươi mang cái chậu hoa sen lớn ngoài cổng vào đây, đổ thêm ít đất vào, chúng ta trồng luôn trong đó!”

Khổng Tứ trợn tròn mắt:
“Lão gia, đó là cái chậu ngọc bát mà ngài thích nhất mà…”

Chậu hoa sen đó là quà của một người bạn tặng, Trịnh đại nhân ngày nào cũng ra xem, còn tự tay tưới nước.

Trịnh Thâm trừng mắt:
“Ngươi đầu đất à! Biết đào hoa sen ra trồng trong nhà không?!”

Thôi thì, có khoai lang đỏ rồi, lão gia ngay cả hoa sen yêu quý cũng bỏ.

Khổng Tứ bèn dời cây sen mới nảy mầm ra, đổ đất vào chậu, trồng hai củ khoai xuống, còn rải thêm ít phân tro ở đáy, phủ đất lại rồi tưới nước:
“Lão gia, ngài xem thế này ổn chưa?”

Trịnh Thâm cũng không dám chắc, nghiêng đầu nhìn sang Trần Vân Châu.

Trần Vân Châu mỉm cười:
“Khoai lang đỏ dễ trồng lắm, chỉ cần không để đất quá khô hay quá úng là được. Giữ đất hơi ẩm là ổn, vài ngày nữa là nảy mầm thôi.”

Trịnh Thâm gật đầu lia lịa, quay sang dặn Khổng Tứ:
“Nghe rõ chưa? Đừng tưới nhiều nước quá đấy.”

Khổng Tứ vội đáp:
“Vâng, lão gia, tiểu nhân ghi nhớ!”

Từ sau khi trồng hai củ khoai lang đỏ, chuyện đầu tiên Trịnh Thâm làm mỗi sáng khi đến nha môn là chạy đến chậu sen (giờ thành “chậu khoai”) xem có chồi non chưa. Chiều về cũng phải nhìn một cái, sợ chuột hay sâu bọ ăn mất.

Trần Vân Châu thấy mà cười không ngớt.

Vậy là có Trịnh đại nhân lo vụ ươm giống, Trần Vân Châu bèn yên tâm, dồn tinh lực vào việc làm quen với Lư Dương huyện và thời đại này. Ban ngày thì xử lý công vụ tại huyện nha, ban đêm rảnh thì đọc địa phương chí, hoặc lấy thư từ của nguyên chủ ra luyện chữ, phòng khi đụng phải người quen của nguyên chủ mà bị lộ.

Cứ như thế mấy ngày trôi qua, Trần Vân Châu dần dần thích ứng với cuộc sống ở huyện nha.

Thoắt cái đã đến giữa tháng thứ hai.

Hôm đó, đang đọc sách trong nha môn, bỗng ngoài cổng vang lên tiếng trống dồn dập.

Có người đánh trống kêu oan?!

Trần Vân Châu đặt sách xuống, đứng dậy bảo Kha Cửu đang đứng ngoài cửa:
“Ngươi ra xem có chuyện gì.”