Sáng ấy, bầu trời xám bạc như tấm khăn tang chưa kịp giặt. Gió thổi mạnh từ biển vào, rít qua các khe mái tôn, làm mấy sợi tóc mái tôi bay rối cả vào mặt. Trường học nằm bên đồi cát, có cổng sắt đã gỉ sét và tấm bảng hiệu sơn xanh loang lổ. Tôi vẫn đến đúng giờ như mọi ngày, áo sơ mi cũ được giặt kỹ nhưng vẫn còn dấu vá nơi vai áo.
Lớp học đã có sẵn mấy chục bạn. Tôi ngồi chỗ cũ — bàn gần cửa sổ, nơi có thể thấy bãi cát trắng kéo dài tới tận rìa trời. Lúc ấy, tôi chỉ nghĩ đến bài toán hôm qua chưa giải xong, chưa từng nghĩ hôm đó… tôi sẽ gặp một người làm thay đổi cả phần đời còn lại.
Cậu đến lớp trong dáng điềm đạm, lưng thẳng như thước gỗ, chiếc áo sơ mi trắng không một nếp nhăn, giày đen bóng loáng — hoàn toàn xa lạ với thế giới đất cát của tôi. Cậu có gương mặt trắng nhợt, đôi mắt đen như vũng sâu không thấy đáy, và không nói một lời.
Cô giáo giới thiệu:
— “Đây là bạn mới. Từ thành phố chuyển về. Tên Vũ Thế Minh. Các em cho bạn tràng pháo tay nhé.”
Thế nhưng dưới ánh mắt sắc lạnh của cậu, cả lớp im phăng phắc, có thể nghe rõ tiếng ve kêu trên hàng phượng vỹ già ngoài sân.
Không ai dám bắt chuyện. Cả lớp nhìn nhau, nhìn cậu — cậu thì cúi đầu, hai tay đan vào nhau, mắt nhìn xuống sàn.
Cô giáo xếp cậu ngồi cạnh tôi.
Tôi nghiêng đầu chào:
— “Mình là An. Chào bạn nha!”
Cậu không trả lời. Cũng không quay qua. Như thể không nghe, hoặc… không muốn nghe.
Ban đầu tôi tưởng cậu câm. Nhưng khi tôi vô tình đánh rơi cây bút, cậu cúi nhặt và nhẹ nhàng đặt lên bàn tôi. Tay cậu lạnh buốt, như nước đá tan giữa lòng tay tôi. Cậu khẽ nói :” Của cậu nè!”
Tôi lí nhí cảm ơn trong miệng, bẽn lẽn nhìn câu, thế nhưng, cậu tiếp tục trầm lặng trong thế giới riêng của mình. Nhưng tôi vẫn kịp bắt lấy đôi mắt của cậu — đôi mắt ấy… tôi chưa từng quên.
⸻
Tuần tiếp theo, tôi nhận ra cậu không nói chuyện với bất kỳ ai. Ra chơi cậu không ra sân. Giờ thể dục cậu xin nghỉ. Mọi người bắt đầu xì xào:
“Chắc nó bị tự kỷ bây ơi.”
“Nhà giàu quá nên chảnh.”
“Nó không thèm chơi với tụi mình đâu, mong nó mau biến đi.”
Tôi nghe hết. Nhưng không buồn mà tức dùm cậu. Vì tôi cũng từng bị đồn. Từng bị nói là “con nhỏ mồ côi chuyên khóc trong nhà vệ sinh”, là “đứa bán cá ngoài chợ”, là “con bé nghèo không biết xài điện thoại”.
Và tôi biết — sự im lặng đôi khi không phải là kiêu ngạo, mà là… đau đớn quá lâu, không còn sức để nói.
⸻
Một chiều mưa, tôi đi học về trễ, vì bà nội bị tụt huyết áp nên tôi ghé chợ mua thuốc cho bà. Đường đất trơn trượt, lầy lội như thửa ruộng đầu vụ, chiếc dép nhựa quá khổ của tôi chợt lật úp giữa vũng nước. Tôi cúi xuống nhặt, rồi bất chợt nghe tiếng đàn violin xa xăm nơi nào. Tiếng đàn y như trên tivi, như cái thời tôi và ba cùng coi ké nhà hàng xóm.
Tôi cứ nghĩ là mình tưởng tượng thôi, định đi tiếp thì tiếng đàn lại tiếp tục cất lên.
Là thật! Là tiếng violin thật sự, vang lên giữa mưa chiều xám nhạt.
Tôi men theo âm thanh, bước vào con hẻm nhỏ sau chợ. Ở đó, dưới mái hiên lá lụp xụp, cậu đang đứng. Tay cậu cầm một cây đàn cũ, mắt nhắm nghiền, những ngón tay lướt trên dây đàn như đang trôi theo dòng cảm xúc không tên.
Tôi đứng lặng người mà nghe cậu đàn.
Tiếng đàn buồn đến nao lòng, như một đoạn ký ức cũ bị đang bị vô tình xé ra và đầm đìa máu. Nó làm tôi nhớ cha — tiếng đàn guitar mộc mạc dưới mũi ghe, những đêm trăng sáng. Làm tôi nhớ những điệu múa dưới ánh đèn dầu.
Khi bản nhạc kết thúc, cậu từ từ mở mắt ra. Chợt thấy tôi, cậu thoáng giật mình. Nhưng nhanh chóng, đôi mắt cậu lại đượm buồn như cũ
Tôi nhoẻn miệng cười:
— “Cậu… chơi rất hay.”
Cậu vẫn im lặng. Rồi sau một hồi, bằng giọng rất nhỏ, cậu nói với tôi câu hoàn chỉnh đầu tiên:
— “Đừng kể ai biết… tớ vẫn chơi đàn. Đây là ký ức duy nhất tớ còn về mẹ ”
Tôi không hiểu. Nhưng vẫn vô thức gật đầu.
Từ đó, mỗi chiều sau giờ học, tôi ghé hẻm nhỏ ấy, mang cho cậu ly sữa đậu nành nóng, đôi khi là trái cóc ngâm, hay bánh tráng mè nướng. Cậu không bao giờ nói “cảm ơn”, nhưng lần nào cũng cầm lấy, không từ chối.
Một lần tôi hỏi:
— “Tại sao cậu chuyển về đây?”
Cậu ngập ngừng. Rồi nói, chậm rãi:
— “Mẹ tớ mất vì ung thư. Ba tớ… lấy thêm bốn người vợ nữa. Mỗi người đều ghét mẹ tớ, rồi ghét lây luôn tớ. Ba lần lượt có thêm em mơi, tớ… bị đưa đi. Phải rời thành phố. Về đây sống với vú nuôi cũ của mẹ.”
Tôi bàng hoàng. Sao mà chúng tôi giống nhau đến thế. Cũng mất mẹ. Cũng bị bỏ rơi. Cũng lang thang trong tiếng im lặng không ai hiểu.
Tôi khẽ nói:
— “Tớ cũng mồ côi mẹ. Và cả cha. Cậu không cô độc đâu. Mình làm bạn với nhau nhé!”
Đó là lần đầu tiên cậu nhìn tôi rất lâu, rất lâu. Rồi khẽ gật đầu, môi mấp máy:
— “Tớ tên là Minh.”
Tôi thấy ẽo trong đôi mắt ấy, dần dần có thêm độ ấm, có thêm chút gì đó không tên…
⸻
Từ hôm đó, hai đứa như hai vệt nắng lạc gặp nhau trên mặt biển. Không ồn ào, không rực rỡ, nhưng đủ để ấm lại những buổi chiều xám. Tôi bắt đầu thấy nụ cười hiếm hoi nơi cậu, thấy cậu mang vở toán sang nhà tôi học, thấy cậu đứng chờ ngoài chợ mỗi khi tôi đi làm về.
Tôi dạy cậu gói bánh ú, cậu dạy tôi đọc nốt nhạc. Tôi kể cho cậu nghe về ước mơ được đi múa khắp thế giới, cậu kể về ước mơ làm bác sĩ. Cả hai đều là những ước mơ…những hy vọng, gói gém trong con tim chai sần chồng chất vết thương.
Một lần, tôi hỏi:
— “Tại sao cậu không nói chuyện với ai thế?”
Cậu trả lời:
— “Vì mỗi lần nói chuyện, tớ sợ… sẽ lại bị thương.”
Có lẽ quá khứ tại nhà cũ không mấy vui vẻ, cậu phải tự bảo vệ mình trong cái vỏ ốc cô độc, lạnh lùng với mọi người, bao lấy trái tim mong manh mà ấm áp ấy.
Tôi nhìn cậu thật lâu , khẽ siết tay:
— “Vậy thì… cứ nói chuyện với tớ đi. Tớ sẽ không làm cậu đau đâu.”
Cậu lặng im. Rồi chợt mỉm cười. Nụ cười đầu tiên. Đẹp như mặt trời sau cơn bão.
⸻
Ngoài khơi, gió vẫn thổi mạnh. Biển vẫn rì rào bài ca không tên. Tôi và cậu ngồi trên ghềnh đá, cạnh bờ đê làng. Trăng dần lên, tròn vành vạnh, sáng như một chiếc đèn treo giữa trời.
Tôi bất chợt đứng lên. Dưới ánh trăng, tôi dang tay, vạt váy học sinh lay động theo gió. Tôi múa. Múa như cha từng dạy. Múa như chưa từng đau đớn.
Cậu ngồi đó, lấy violin ra, kéo một bản nhạc nhẹ như sương. Giai điệu du dương như tiếng thì thầm của biển. Trăng chiếu xuống — soi rõ bóng tôi đổ nghiêng, vẽ lên mặt đất một điệu vũ đầu tiên trong cuộc đời cậu.
Chúng tôi không biết đó là lần đầu trái tim mình lỡ nhịp.
Và cũng không ngờ — là lần duy nhất bình yên đến thế…