Biển Gành Yên – một thị trấn ven biển nhỏ nằm khuất sau con đèo ít ai nhắc đến. Không khách du lịch, không nhà cao tầng. Chỉ có gió mặn, tiếng sóng vỗ rì rào và những ngư dân gầy gò, sống trầm mặc bên ánh đèn lồng câu mực mỗi đêm.
Huyền thuê một căn phòng nhỏ nằm sau quán cháo cá. Chủ quán là một cặp vợ chồng già dễ mến, không hỏi han nhiều, chỉ để lại chìa khoá, gật đầu cười:
> “Nếu mệt, cứ ngủ thật sâu. Ở đây không ai làm phiền ai.”
Mỗi sáng, cô dậy từ sớm, đi bộ ra bờ kè, ngồi trên phiến đá lạnh, nhìn mặt trời chui ra khỏi làn mây. Buổi chiều, cô lặng lẽ dạo quanh chợ cá, thi thoảng giúp bà chủ nhà rửa rau hoặc sắp bàn ăn. Tối, cô ngồi trước cửa, lặng lẽ xem những chiếc thuyền nhỏ bắt đầu ra khơi.
Không ai nhận ra cô là ai. Không ai biết cô từng ở bên một người đàn ông mang trái tim rạn vỡ vì quá khứ, cũng không ai biết cô vừa bước ra từ cuộc chia ly không rõ tên.
**
Một đêm, khi đang đi dọc bãi đá, cô thấy một ông lão ngồi một mình, ánh đèn mờ hắt lên khuôn mặt sạm nắng. Trước mặt ông là cần câu dài, sợi dây cước mảnh như sợi tóc, và một con mực đang ngọ nguậy trên đá.
Cô dừng lại.
Ông lão ngẩng lên, cười hiền:
> “Cô muốn thử không?”
Huyền chần chừ, rồi gật.
Ông lão đưa cho cô chiếc cần gỗ. Không nặng, nhưng khi cô cầm, cảm giác như mang theo cả sự yên lặng của biển đêm.
“Câu mực dễ không ông?” – cô hỏi, mắt dõi theo mặt nước đen đặc.
“Dễ với ai biết chờ. Khó với ai muốn nhanh.” – ông đáp, không cần nghĩ.
“Thế… phải kéo mạnh sao?”
Ông lắc đầu, chậm rãi:
> “Không. Phải để mực cắn câu trước đã. Mà mực thì hay nghi ngờ. Nó sẽ thử, đụng đụng vài lần. Lúc đó mà kéo, dây đứt.
Phải kiên nhẫn. Đợi khi nó thật sự bám lấy mồi, cảm giác rõ ràng nhất... thì mới giật.
Mà cũng đừng giật quá mạnh. Chỉ vừa đủ. Đó là thứ khó nhất.”
Huyền nhìn ông, môi mấp máy:
> “Giống như… yêu ai đó?”
Ông cười, răng rụng vài cái nhưng ánh mắt sáng.
> “Ừ. Tình yêu cũng thế. Không phải cứ thương là nắm. Không phải cứ gần là giữ. Nhiều người yêu mà chỉ biết kéo về phía mình, giật mạnh, giật sớm… mất.”
Cô im lặng, trong lòng dội lên một cảm giác lạ thường.
> “Nhưng nếu để quá lâu, mực có đi không?”
> “Có. Nên phải cảm được thời điểm. Người khôn yêu... là người biết khi nào thả, khi nào nắm, và khi nào nên buông.”
Huyền nhìn con mực trong rổ, thân trong suốt, vẫn còn đổi màu chớp nhoáng.
Cô nhớ đến những ngày mình ôm Hạo Long ngủ, chỉ vì anh cần. Nhớ đến ánh mắt anh khi nhìn Linh, vừa mong vừa sợ. Nhớ cả cái cách cô gồng gánh mọi thứ, như thể không làm vậy thì anh sẽ vỡ.
Cô đã nắm chặt. Nhưng chưa từng hỏi: đã đến lúc chưa?
Cô cứ thế kéo. Mà quên mất người kia… cũng đang học cách giữ cô bằng mọi điều ít ỏi anh biết.
**
Sáng hôm sau, ông lão rủ cô ra thuyền. Huyền ngồi ở mũi thuyền, biển mặn đến mức muốn ho, nhưng lòng lại dịu hơn bao giờ hết.
> “Tôi từng yêu một người,” ông kể, “yêu đến mức rời quê đi theo bà ấy. Nhưng bà ấy mất sớm. Nhiều người hỏi tôi có tiếc không. Tôi chỉ nói: Không. Vì tôi biết mình đã yêu đúng cách.”
Cô hỏi: “Yêu đúng cách là sao?”
Ông đáp:
> “Là lúc bà ấy đau, tôi không bắt bà phải tỏ ra mạnh.
Lúc bà ấy muốn yên, tôi không hỏi vì sao.
Và khi bà ấy ra đi, tôi không giữ, không gào khóc, vì tôi từng ôm đủ lâu trước đó rồi.”
Nước mắt Huyền rơi. Không vì buồn. Mà vì… lần đầu trong nhiều tháng, cô hiểu mình đã không sai khi yêu – chỉ là đã quên mất cần phải cho người kia không gian để yêu ngược lại.
**
Buổi chiều hôm đó, cô gọi cho một số máy quen thuộc.
Tiếng đầu dây bên kia vỡ vụn. Là giọng của Hạo Long.
> “Anh đây"
Cô hỏi, giọng run:
> “Anh còn giận không?”
Anh đáp:
> “Không. Chỉ sợ.”
> “Sợ gì?”
> “Sợ em quen với tự do. Sợ em không cần người giữ nữa.”
Cô bật cười. Lần đầu, giữa biển và mùi mực khô trong gió, cô thấy lòng nhẹ tênh:
> “Giữ em đi. Nhưng đừng giật mạnh quá.
Vì giờ em đã biết khi nào nên nằm yên, khi nào nên trở mình.”