Bé mờ nhạt của thập niên 60 (2)

Thời điểm này mỗi ngày chỉ ăn hai bữa. Bữa sáng tầm chín, mười giờ, còn bữa trưa thì vào khoảng hai, ba giờ chiều. Còn bữa tối ư? Nhiều nhà chẳng ăn, nhà nào khá hơn chút thì có thể nấu ít cháo ngũ cốc loãng.

Mọi người dậy từ sáng sớm để đi làm, tan ca xong mới được về ăn sáng.

Trường Ninh cần chuẩn bị chính là bữa trưa  bữa ăn quan trọng nhất trong ngày. Thật ra cũng chẳng có gì cầu kỳ: nấu một nồi cháo ngũ cốc, đặt cái xửng hấp lên, làm nóng vài cái bánh hấp làm từ bột tạp, rồi xào thêm củ khoai tây hoặc củ cải gì đó, vậy là thành một bữa trưa không tệ.

Lương thực đều do Lưu Kim Nương chia theo định lượng. Trường Ninh canh giờ nhóm lửa nấu cơm, cũng chẳng cần tốn công, chỉ cần nấu chín là được. Dù sao thời này có muốn cũng chẳng có gì mà thêm, đến cả gia vị cũng chỉ có mỗi muối. Trường Ninh thừa sức cải thiện bữa ăn cho cả nhà, nhưng họ không xứng đáng!

Nhan Nham rơi xuống nước bị dọa cho hoảng sợ, chuyện lại bị bao nhiêu đứa nhỏ trong thôn nhìn thấy, chắc chắn đã truyền tới tai Nhan Đại Trụ và Lưu Kim Nương rồi. Ấy thế mà cả hai chẳng buồn quay lại xem lấy một cái, đủ thấy họ lạnh nhạt với đứa con gái này đến mức nào.

Giờ cô đã trở thành Nhan Nham, dĩ nhiên không thể cứ ngoan ngoãn nghe theo cha mẹ, càng không ôm chút hy vọng gì với cái gọi là tình thân.

Nấu cơm xong, Trường Ninh lặng lẽ cất một cái bánh hấp vào không gian của mình. Theo lý mà nói, mỗi đứa trẻ trong nhà đều được chia ít nhất một cái bánh hấp. Nhưng Nhan Nham thì hiếm khi được ăn nguyên cái. Vì Lưu Kim Nương luôn để phần còn dư cuối cùng cho cô.

Có thể là vì anh cả nói “Chưa đủ, cho con thêm cái nữa”, cũng có thể là mấy đứa em nói “Con vẫn còn đói”, tóm lại đến lượt Trường Ninh thì chỉ còn nửa cái, có khi là một phần tư cái, thậm chí có lúc chẳng còn gì cả.

Loại bánh hấp khô khốc cứng còng như vậy, Trường Ninh đương nhiên chẳng muốn ăn, nhưng cũng không muốn để đám người vô ơn kia được lợi.

Cơm nấu xong chưa lâu, mấy người đi đồng, đi học đã lũ lượt kéo nhau về. Lưu Kim Nương liếc nhìn Nhan Nham một cái, thấy cô vẫn sống sờ sờ, lại còn làm xong việc, thì chẳng buồn nói gì.

Trường Ninh vẫn giữ thói quen ít nói như nguyên chủ, cũng chẳng muốn giao tiếp gì nhiều với họ.

Mọi người ngồi quây quần quanh bàn ăn, lúc Lưu Kim Nương chia cơm thì phát hiện thiếu một cái bánh hấp, lập tức trừng mắt hỏi: “Sao lại thiếu một cái?”

“Tôi ăn rồi.” Trường Ninh đáp. “Sáng tôi chẳng được chia gì, đói quá nên lấy phần của mình ăn trước rồi. Giờ khỏi phải chia cho tôi nữa.”

Nghe cô nói vậy, ánh mắt Lưu Kim Nương trở nên phức tạp, nhưng cũng chẳng phản bác, chỉ múc cho cô một bát cháo ngũ cốc, còn mấy đứa khác thì được chia bánh.

Nguyên chủ ăn chậm, mỗi lần ăn xong thì bọn trẻ con khác đã chạy đi hết, để lại một mình cô rửa bát. Nhưng Trường Ninh không định chiều chuộng cái nết đó của họ. Cô uống hết bát cháo chỉ trong vài ngụm rồi đứng dậy ngay.

Lưu Kim Nương gọi với theo: “Đi đâu đấy? Đợi chút rửa bát đi!”

Trường Ninh đáp tỉnh bơ: “Sáng tôi rửa rồi, trước giờ cũng đều là tôi rửa, giờ đến lượt người khác.”

Lưu Kim Nương tức điên: “Trong nhà chỉ có mày là rảnh rỗi, mày không rửa thì ai rửa?”

“Tôi cũng có thể không rảnh mà, tôi cũng có thể đi học như tụi nó. Tôi không đi học đã tiết kiệm tiền hơn họ rồi, vậy thì mấy đứa tốn tiền đó đi làm việc đi.” Trường Ninh phản pháo thẳng thừng. Dù không muốn nói nhiều, nhưng cô cũng không phải loại dễ bắt nạt.

Người ta thường hay bắt nạt kẻ yếu, Nhan Đại Trụ và Lưu Kim Nương cũng vậy, chỉ vì nguyên chủ hiền lành mới bị họ bắt nạt.

Nhìn Nhan Nham bước ra khỏi sân, Lưu Kim Nương tức giận mắng: “Cái con nhãi ranh này, dám bật lại rồi đấy!”

Nhan Đại Trụ không nói lời nào, lặng lẽ ăn cơm.

Nhan Hồng Chuyên liếc nhìn mấy đứa em, cũng nhanh chóng ăn xong rồi rút khỏi bàn.

Cuối cùng, người bị để lại rửa bát là Diện Hồng Ngọc, đứa em gái tám tuổi.

Ở nông thôn, tám tuổi đã có thể làm được khối việc nhà. Nguyên chủ còn chưa cao tới bếp đã bị sai nhóm lửa. Sáu tuổi đã phải rửa bát, quét nhà, giặt đồ. Bây giờ Nhan Hồng Ngọc tám tuổi mới bắt đầu rửa bát là quá muộn rồi còn gì.

Cô em gái này bản chất cực kỳ ích kỷ, Trường Ninh chẳng có lý do gì để thương hại.

Ra khỏi nhà, Trường Ninh lần theo ký ức của nguyên chủ đi tới một căn nhà nhỏ xập xệ ở rìa làng. Trong nhà chỉ có một đứa trẻ hơn nguyên chủ ba tuổi, tên là Diệp Kỳ.

Trong quãng thời gian khốn khó trước đây, người thân của Diệp Kỳ lần lượt qua đời, cuối cùng chỉ còn lại cậu sống một mình.

Ở thế giới cũ, khi lớn lên, Nhan Nham và Diệp Kỳ từng có cảm tình với nhau. Nhưng lúc Diệp Kỳ đến cầu hôn thì bị từ chối.

Sau này khi Nhan Nham rơi vào cảnh khốn cùng, chính Diệp Kỳ đã giúp đỡ cô rất nhiều. Sau khi cô bị ép gả, Diệp Kỳ rời làng, không quay lại nữa.

Ở ngôi làng này, cô cần một đồng minh, cũng cần một “căn cứ” của riêng mình. Mà Diệp Kỳ và căn nhà cũ cậu sống một mình, chính là lựa chọn lý tưởng.

Dĩ nhiên, Trường Ninh cũng sẽ giúp cậu – thực ra cũng là giúp chính mình.

Diệp Kỳ năm nay mới mười ba tuổi, dù chăm chỉ làm lụng, nhưng cũng chỉ đủ để không chết đói.

Trường Ninh gõ cửa, rồi nói: “Tôi vào nhé!”, sau đó đẩy cửa bước vào. Ở quê người ta sang nhà nhau thường chẳng cần gõ cửa, cứ thế mà vào thôi. Trường Ninh cũng thuận theo nếp sống ở đây.

Nguyên chủ Nhan Nham và Diệp Kỳ có quen biết, không thân lắm, nhưng gặp mặt thì biết chào hỏi.

Diệp Kỳ vì mất hết người thân nên bị gán cho cái tiếng “khắc người thân”, dân làng ngoài mặt thì không giao du nhiều, sau lưng thì nói xấu không ít. Đám trẻ con nghe người lớn nói rồi bắt chước, không chút kiêng dè mà chê cười cậu, nói cậu làm người nhà chết hết, đáng kiếp làm cô nhi.

Trước những lời xì xào, bài xích công khai lẫn âm thầm ấy, Diệp Kỳ chỉ đành giả vờ không biết, sống ngày nào hay ngày ấy.

Nguyên chủ là một trong số ít người trong làng không bắt nạt Diệp Kỳ. Tuy không thân, nhưng gặp nhau vẫn chào hỏi tử tế.

Khi Trường Ninh vào, Diệp Kỳ đang trộn đất trong sân. Nghe thấy tiếng gọi, cậu đứng dậy nhìn ra cửa.

Nhìn thấy Nhan Nham, cậu hơi ngạc nhiên. Dù biết cô không ác ý gì, nhưng cô vốn cũng chẳng bao giờ chủ động đến tìm cậu cả. 

(Từ đây trở đi sẽ gọi là Nhan Nham luôn nhé.)

“Nhan Nham?” Diệp Kỳ lên tiếng trước.

“Ừ.” Nhan Nham đáp, rồi lấy từ túi ra cái bánh ngũ cốc cô cất lúc trưa, đưa cho cậu: “Cho cậu ăn nè.”

“Tôi không cần. Cậu tự ăn đi.” Diệp Kỳ dứt khoát từ chối.

Tình cảnh của Nhan Nham, cậu còn không rõ sao? Nhà họ Nhan cũng chẳng khá khẩm gì, mà Nhan Nham lại là người bị đối xử tệ nhất trong nhà, gầy như cây giá, còn đem phần ăn của mình đưa cho cậu, cậu ăn sao nổi? Cậu là người, không thể làm chuyện như thế được.

Biểu cảm và ngôn ngữ cơ thể của cậu đã nói rõ tất cả. Trong lòng Nhan Nham không nhịn được mà thầm mắng: ai mà chẳng là cây giá chứ, cậu tưởng cậu ngon lành lắm à? Chẳng qua là cây giá cao hơn tôi một chút thôi.

Muốn để Diệp Kỳ chịu nhận cái bánh, cũng để dần dần lộ rõ tính cách thật của mình trước mặt cậu, cô ngẩng đầu lên, ra vẻ đắc ý nói: “Hôm nay tôi bắt đầu phản kháng cha mẹ rồi, sau này sẽ có đồ ăn đầy đủ. Cái này cho cậu.”

Nhìn khuôn mặt nhỏ nhắn vàng vọt gầy gò của cô mà lại toát ra vẻ đắc ý, Diệp Kỳ cảm thấy thật buồn cười, bất giác ngứa tay, muốn đưa tay ra véo má cô một cái.

Một chút thiện ý từ cô bé này, cậu bỗng không còn muốn từ chối nữa. “Chờ tôi một chút,” cậu nói, rồi đặt cái xẻng trong tay xuống, bước qua bên cạnh rửa tay, sau đó đi vào bếp, moi từ lò ra một củ khoai lang nướng, đưa cho Nhan Nham, rồi mới nhận lấy cái bánh cô đưa.

Nhan Nham: “…”

Khoai lang nướng ngon hơn bánh ngũ cốc nhiều, cô ăn mà mắt cũng híp lại vì vui.

Nhìn cô bé ăn khoai lang nóng hổi, hai má phồng lên phập phồng, Diệp Kỳ đột nhiên cảm nhận được niềm vui của việc “cho ăn”. Lo cô bị nghẹn, cậu lại đứng dậy múc cho cô một gáo nước lạnh.

Nhan Nham: “…”

Cô cầm lấy gáo nước, gắng gượng nói lời cảm ơn.

Khoai lang nướng ăn với nước lạnh, cậu không sợ cô đau bụng chắc? Nhưng nghĩ lại, thời này hầu như ai cũng uống nước lạnh, chắc cũng không sao đâu.

Vừa ăn, cô vừa chỉ vào đống đất trộn trước mặt cậu, hỏi: “Cậu đang sửa nhà hả?”

“Ừ. Mùa hè mưa nhiều, tôi sợ nhà dột, nên trát trước một lớp.” Diệp Kỳ đáp.

Nhan Nham gật đầu. Chuyện này tạm thời đúng là chẳng có cách nào giúp được. Dù cô có muốn giúp Diệp Kỳ, nhưng với tình cảnh của cả hai bây giờ, tốt nhất vẫn là “phát triển âm thầm” cho chắc.