Điền Mật thì còn có thể nghĩ gì khác?

Vào đầu thập niên 70, trong hoàn cảnh như thế này, chuyện “không kết hôn là chưa lớn” vẫn là thực tế. Cô đã sớm chuẩn bị tâm lý để lấy chồng.

Chỉ là… nếu là Lưu Hướng Đông thì thôi. Một kẻ vũ phu thích đánh phụ nữ, nói trắng ra thì đến làm người còn chưa xứng, chứ đừng nói đến chuyện lấy làm chồng.

Tất nhiên, những lời như thế cô không thể nói thẳng với cha. Sau một lúc cân nhắc, Điền Mật mím môi, nhẹ giọng nói:

“Con… thấy không được thích hợp lắm.”

“…Sao cơ?” Điền Hồng Tinh ngẩng lên nhìn con gái, giọng đầy ngạc nhiên.

Ông thật sự bất ngờ. Nhà họ Lưu dù chỉ ở trên trấn nhưng cũng được xem là một trong những gia đình có tiếng trong vùng. So với nhiều nhà ở huyện thành, họ vẫn sang trọng hơn. Nghe đâu phía sau còn có chỗ dựa lớn.

Con gái thứ hai nhà ông xinh xắn lanh lợi, mấy năm nay người đến hỏi cưới không phải là ít, nhưng phần lớn điều kiện đều không bằng nhà mình.

Từ xưa đã có câu “môn đăng hộ đối”. Làm cha mẹ, ai chẳng muốn gả con gái lên nơi tốt, không thể để chôn vùi mãi ở ruộng đồng.

Điền Hồng Tinh biết con gái thứ hai tính khí hơi cao ngạo, nhưng nói cho cùng vẫn là hộ khẩu nông thôn, lại không có công việc ổn định. Lưu Hướng Đông là mối tốt nhất mà nhà ông có thể dựa vào lúc này.

Huống chi, ông từng gặp qua thằng bé. Ngoại hình cũng được, tuấn tú nhã nhặn, tuy không bằng ông hồi trẻ nhưng cũng chẳng kém bao nhiêu. Quan trọng là biết điều, biết lễ. Gặp ông thì gọi bác xưng cháu, lễ phép đàng hoàng. Nói về mọi mặt, đúng là rất xứng với con gái ông.

Điền Hồng Tinh tuy có phần thiên vị nhưng cũng không phải loại người vì tư lợi mà bỏ mặc hạnh phúc của con gái. Ông thật lòng thấy đứa nhỏ Lưu Hướng Đông này không tệ.

“Cha… Con nghe chuyện nhà họ Lưu từ trước rồi. Cha của Lưu Hướng Đông từng đánh vợ.”

“Sao con biết?” Điền Hồng Tinh nghi ngờ nhìn chằm chằm con gái. Cái thị trấn này nhỏ xíu, ông làm công an hơn mười mươi năm mà cũng chỉ nghe loáng thoáng vài lời đồn thật giả lẫn lộn. Con gái thứ hai làm sao mà biết chắc được?

Dĩ nhiên Điền Mật biết, bởi vì cô không chỉ đơn giản là người xuyên không tới đây. Nói đúng hơn, cô xuyên vào một thế giới tiểu thuyết.

Một quyển… tiểu thuyết mà cô thật sự không thể hiểu nổi, đọc xong chỉ biết câm nín.

Cốt truyện đại khái là: nam chính mê mẩn vẻ ngoài của nguyên chủ, vừa gặp đã yêu, tìm mọi cách cưới cô ấy về làm vợ. Nếu theo mô-típ cổ tích thì sau đó đáng ra là cuộc sống hạnh phúc viên mãn.

Nhưng đời sống thực tế lại đầy rẫy bi kịch. Lưu Hướng Đông trong truyện đúng là có bản lĩnh, công việc thuận lợi, một đường thăng tiến, thậm chí trước khi nghỉ hưu còn leo lên chức cấp phòng trong cục.

Thế nhưng trái ngược với vẻ ngoài thành đạt, gã ta trong cuộc sống riêng lại là một kẻ cặn bã thực sự. Cưới được vợ đẹp chưa tới nửa năm đã bắt đầu lộ mặt thật. Hễ ra ngoài gặp chuyện bực mình là về nhà trút giận lên vợ.

Ban đầu còn biết áy náy, xin lỗi, quỳ xuống khóc lóc tự tát để cầu tha thứ. Nhưng càng về sau thì sao? Đánh rồi coi như không có chuyện gì, cứ thế lặp đi lặp lại mãi…

Nguyên chủ không phải chưa từng muốn phản kháng. Nhưng vào thời đại đó, ai ai cũng khuyên nên nhẫn nhịn chứ đừng ly hôn. Nhà mẹ đẻ cũng từng đến vài lần nhưng chẳng giúp được gì. Trong nhà lại có bà mẹ chồng đã quen với cảnh bị đánh, suốt ngày chỉ biết khuyên con dâu nhẫn nhục. Lâu dần, nguyên chủ cũng đành cam chịu số phận.

Mà một khi đã cam chịu thì là cả một đời.

Cô ấy sống nhẫn nhịn, hết lòng vì chồng vì con, mãi đến lúc nhắm mắt xuôi tay mới được nghe từ Lưu Hướng Đông và bọn nhỏ một câu tử tế.

Vì tam quan trong truyện đó quá lệch lạc, Điền Mật lúc đọc cũng không đủ kiên nhẫn để xem kỹ. Khi ấy chỉ lật qua loa, nhiều tình tiết cụ thể cũng đã quên, nhưng cái kiểu xây dựng “nam chính thanh xuân trong sáng” thực chất lại là một tên cặn bã thì cô vẫn nhớ rõ ràng.

Cô không thể can thiệp vào lựa chọn của nguyên chủ, vì hoàn cảnh sống có thể ảnh hưởng rất lớn đến một con người. Nhưng riêng Điền Mật thì tuyệt đối không chấp nhận một kẻ như Lưu Hướng Đông.

“Con nghe bạn học cấp ba kể. Người đó là họ hàng xa bên nhà Lưu Hướng Đông.”

“Con sợ thằng đó sẽ giống cha nó à?” Dù sao thì Điền Hồng Tinh cũng đã làm công an mấy chục năm, mấy chuyện như vậy ông thấy nhiều rồi. Nghe con gái nói vậy, ông lập tức hiểu được điều con đang lo, vẻ mặt cũng trở nên nghiêm túc hơn.

Điền Mật gật đầu: “Cha, con không muốn lấy một người như vậy. Đã ra tay đánh vợ thì không xứng làm đàn ông nữa.”

“Chuyện đó thì chưa chắc. Cũng không thể vì một người mà đánh đồng tất cả. Hay là để cha đi hỏi han thêm xem sao?” Nếu Lưu Hướng Đông thật sự giống y hệt cha gã ta, Điền Hồng Tinh chắc chắn không bao giờ nỡ đẩy con gái mình vào hố lửa.

Nhưng… nhỡ đâu thằng nhóc đó lại là người tốt thật thì sao? Điều kiện như vậy, bỏ lỡ thì đúng là tiếc.

Điền Mật khẽ nhướng mày, biết ngay cha mình vẫn chưa từ bỏ ý định. Dù vậy, cô cũng không định cãi lại gay gắt lúc này. Dù sao mọi chuyện chưa đến mức phải căng thẳng, chỉ cần tạm thời làm dịu lòng ông là được.

Nghĩ đến đó, cô đứng dậy, rót thêm một bát nước từ bình gốm, chuẩn bị quay về phòng nghỉ một lát:

“Vậy cha cứ hỏi thăm thêm thử xem sao.”

Cha Điền là kiểu đàn ông gia trưởng điển hình của thời ấy: trọng sĩ diện, coi trọng lễ nghi. Tuy có phần trọng nam khinh nữ, cũng hơi thực dụng trong cách nhìn người, nhưng so với nhiều người coi thường con gái thì ông vẫn còn dễ chịu hơn nhiều.

Con người ai chẳng có chút tính toán riêng. Bản thân cô cũng không phải kiểu người sống vì người khác một cách mù quáng.

“À, cha này, chuyện hỏi thăm Lưu Hướng Đông thì chưa cần gấp đâu. Tối nay hầm canh cá trê đen nhé, cha nhớ ăn nhiều cho lại sức.”

Vừa bước vào phòng phía tây, như sực nhớ ra điều gì, Điền Mật quay đầu lại dặn thêm.

Được con gái quan tâm, vốn định ra trấn tìm người để dò hỏi, ông Điền liền bật cười hào hứng, nói lớn:

“Ừ, cha biết rồi!”

…

Nhà họ Điền là kiểu nhà ba gian truyền thống. Bước vào cửa chính là phòng ăn. Gian phía đông là phòng ngủ lớn của hai vợ chồng, rộng khoảng hơn hai chục mét vuông. Gian phía tây cũng bằng diện tích, nhưng được ngăn làm hai phòng nhỏ.

Phòng sáng sủa hơn là nơi ở của mấy chị em gái Điền Mật. Còn phòng còn lại quay về hướng bắc, nhỏ hơn thì dành cho các cậu con trai trong nhà.

Không phải vì ông cụ trong nhà thương con gái mà nhường phòng tốt cho Điền Mật và mấy chị em, mà là vì nhà có đến bốn đứa con gái, phòng nhỏ thật sự không đủ chỗ ở.

Nói đến đây thì không thể không kể qua về thành viên trong gia đình họ Điền.

Cha mẹ Điền vốn là họ hàng xa từ đời trước, quen biết từ nhỏ, đến năm mười tám tuổi thì kết hôn.

Trên Điền Mật còn có một chị cả, năm nay đã ba mươi hai tuổi. Sau khi sinh chị ấy, mẹ Điền từng nhiều lần mang thai nhưng không giữ được, mãi đến sáu năm sau mới sinh được đứa con thứ hai, cũng là anh trai của Điền Mật.

Những năm tiếp theo, mẹ Điền không có thêm con. Hai vợ chồng già từng nghĩ đời này chắc chỉ có hai đứa con, không ngờ đến năm ba mươi mốt tuổi, bà lại mang thai sinh ra Điền Mật.

Vì là đứa con mong mỏi đã lâu, lại thêm việc Điền Mật từ nhỏ đã có vẻ ngoài thanh tú như đồng tử bên cạnh tiên nhân, nên lần đầu tiên Điền Hồng Tinh không vì sinh con gái mà thất vọng, thậm chí còn đặt cho con một cái tên rất đẹp.

Từ sau khi có Điền Mật, mẹ Điền lại lần lượt sinh thêm hai cô con gái nữa.

Sinh một đứa con gái rồi lại thêm một đứa nữa khiến Điền Hồng Tinh đen mặt. Nếu không nhờ có cậu con trai đầu giữ thể diện cho nhà, ông e là đã bị người ta chê cười là kẻ tuyệt hậu.

May thay, sau Lai Đệ và Phán Đệ, cuối cùng mẹ Điền cũng sinh được cậu con trai út.

Đó chính là Điền Hướng Dương, năm nay vừa tròn mười tuổi, cũng là con út trong nhà.

Sinh đến sáu đứa con, trong mắt Điền Mật là quá mức, nhưng ở thời ấy lại là chuyện thường. Trong thôn còn có nhà nuôi đến mười một đứa, chỉ vì muốn có con trai mà sống chẳng khác gì hành xác.

Điền Mật đặt chén sứ lên chiếc bàn gỗ cũ rồi tiện tay cầm tờ báo bên cạnh đậy lại.

Trần nhà làm bằng xà gỗ, có thêm cột chính chống đỡ, bụi có thể rơi xuống bất cứ lúc nào. Nước giếng vốn đã hơi ngai ngái, cô chẳng muốn trong bát nước lại có thêm tro bụi nữa.

Thay quần áo xong, Điền Mật mang hơn nửa số đồ ra treo bên cửa sổ. Cô chỉ có hai chiếc áo ngắn tay, nên phải giữ gìn cẩn thận, nếu không hôm sau cũng chẳng còn áo để mặc.

Cuộc sống như vậy, khổ đến mức khiến người ta chẳng buồn than thở. Nghĩ đến chuyện kiếm tiền, Điền Mật đá vội đôi giày vải, rồi ngã phịch xuống giường.

Lăn qua lăn lại một lúc.

Thôi, chuyện kiếm tiền chưa gấp.

Ngủ đã.

Ngủ thôi!

…

Tháng Mười bắt đầu trở lạnh, nhiệt độ sáng tối chênh lệch rõ rệt. Dù chưa đến mức sáng mặc áo bông, trưa mặc lụa mỏng, tối ôm bếp lò ăn dưa hấu. Nhưng vào lúc hoàng hôn, khi mặt trời tắt nắng, cái lạnh bất chợt ùa về cũng đủ khiến người ta lạnh thấu xương.

Điền Mật mặc chiếc áo khoác mỏng, thắt tạp dề, xách thùng nước, ngồi xổm bên giếng làm cá.

Cá trê đen không dễ làm sạch. Da vừa có lớp vảy, vừa trơn nhớt, dao thì cùn, thật sự phải tốn không ít công sức.

Lúc cô quay vào bếp, đang gồng mình chặt cá “cạch cạch” thành từng khúc, thì cha mẹ cô, tay vẫn vác cuốc cũng vừa về đến nhà.

“Ở đâu ra cá đấy? Con nhóc chết tiệt kia, lại mò xuống sông hả?” Mẹ cô, Loan Hồng Mai, tuy không phải người đẹp nổi bật, dáng người nhỏ nhắn, cao chưa đến mét sáu, gầy, mặt hơi dài, trông có phần dữ dằn, nhưng da lại rất đẹp. 

Dù tuổi đã lớn, thường xuyên dãi nắng dầm mưa, da bà vẫn trắng hơn người thường một bậc. Mũi cao, đường nét rõ ràng, làn da mịn màng và sống mũi cao của nguyên chủ đều di truyền từ bà.

Điền Mật vừa lấy miếng đậu hũ mà em ba mới đổi về từ tủ bát, vừa cười đáp:

“Con thấy vụ mùa vừa xong, cha mẹ vất vả nên bắt mấy con cá về nấu canh bồi bổ cả nhà. Dù sao cũng là thịt mà, đúng không mẹ?”

Con gái lớn lên xinh xắn, trước kia thì thật thà vụng về, giờ lại lanh lợi, biết điều, nói năng ngọt ngào, biết dỗ người. Loan Hồng Mai không nhịn được, đang định giữ vẻ nghiêm nghị cũng phải bật cười, giả vờ mắng:

“Chỉ có con là miệng dẻo thôi!”

“Con nói thật mà. Cha mẹ cứ vào nghỉ ngơi trước, cơm tối để con với em ba lo.”

Phòng bếp nhỏ hẹp, bốn người đứng chen chúc, quay người thôi cũng thấy khó.

Loan Hồng Mai vốn định nhân cơ hội dạy dỗ con gái thêm vài câu, nhưng tâm trạng đang tốt nên cũng không vội. Bà dựng cái cuốc ra sau cửa, rồi ra sân múc nước rửa tay, rửa chân.

“Mẹ thiên vị thật đó. Nếu con mà lén xuống sông thì chắc bị đánh nhừ tử rồi.”

Điền Lai Đệ ngồi phía sau bệ bếp, theo lời chị thì đang nhóm lửa, tiếp củi, miệng vẫn lầm bầm than phiền không ngớt.

“Cái thân hình bé như con kiến của em, dám xuống sông thì khỏi cần mẹ đánh, chị đánh trước cho khỏi lê lết về nhà.”

Điền Mật ngẩng đầu, liếc em gái một cái, giọng lạnh tanh cảnh cáo.

Sông ở thôn Triều Dương, cũng gọi là sông Triều Dương, chảy qua đâu thì không ai biết rõ vì thông tin trong vùng vốn mù mờ. Nhưng độ sâu thế nào thì Điền Mật đã từng tự mình thử, nên rất chắc chắn: chỗ sâu nhất cũng phải bốn đến năm mét.

Mấy năm nay cũng có người chết đuối. Như em ba, thân thể yếu ớt như thế, nếu xảy ra chuyện thì đến một bọt nước cũng không trồi lên nổi.

Cô chẳng qua vì có bàn tay vàng, lại xác định an toàn tuyệt đối nên mới dám xuống sông.

Điền Lai Đệ bị chị mắng cho một câu, rụt cổ lại:

“Em… em chỉ nói vậy thôi mà.”

Điền Mật hừ nhẹ, không buồn đáp lại, chỉ cầm muôi gõ gõ vào chảo sắt bên cạnh:

“Thêm lửa lên.”

Dặn xong, cô dùng muôi múc một miếng mỡ heo trong bình, tráng đều một vòng quanh đáy chảo. Mỡ vừa tan, hơi nóng bốc lên lờ mờ. Cô mới cho hành, gừng, tỏi đã chuẩn bị sẵn vào phi cho thơm.

Khi mùi thơm bắt đầu lan ra từ hành tỏi phi, Điền Mật liền cầm đũa gỗ, nhanh tay gắp hết hành tỏi ra, chỉ giữ lại vài lát gừng trong nồi rồi mới cho từng khúc cá vào chiên.

Thật ra muốn hầm canh cá ngon thì dùng dầu đậu nành là tốt nhất, nước canh nấu ra sẽ trắng đục, béo ngậy.

Nhưng nhà không có điều kiện. Trong bếp chỉ còn một ít dầu ăn, mà Loan Hồng Mai thì tiết kiệm đủ đường. Không phải chuyện gì lớn thì bà nhất quyết không cho đụng đến.

Với bà, có tí mỡ heo để nấu ăn đã là xa xỉ. Nhìn quanh trong thôn vẫn còn nhiều nhà chỉ luộc rau chấm muối qua bữa.

“Giảm lửa chút.”

Chờ cá chiên hơi xém cạnh, Điền Mật cầm gáo ra lu nước, múc đầy nồi rồi đậy lại bằng nắp gỗ.

Trong nhà chỉ có một cái nồi sắt nên món rau trộn cải tể phải đợi nấu xong canh cá mới làm được.

Điền Mật nhóm thêm bếp bên cạnh, dùng ấm gốm đun nước chuẩn bị luộc rau.

Gọi là bếp than nhưng thực ra chỉ đốt mấy khúc gỗ chẻ nhỏ cỡ bằng nửa bàn tay. Than đá thì đắt đỏ, trong nhà cũng có vài cục nhưng ít khi dùng, vì gỗ tuy cháy nhanh nhưng rẻ, đỡ tốn tiền.

Sống ở đây hơn nửa tháng, Điền Mật đã quen với kiểu nấu nướng cũ kỹ này. Khi nước trong nồi sôi lên, cô bắt đầu chuẩn bị nguyên liệu làm rau trộn.

“Chị hai, em tư không ăn được tỏi đâu, đừng bỏ tỏi vào cải tể nhé.”

Điền Lai Đệ thấy chị lại cầm củ tỏi, sợ chị quên em tư kén ăn nên vội lên tiếng nhắc.

“Chị nhớ rồi, chỉ có con bé không thích ăn, chị sẽ chuẩn bị riêng một phần cho con bé.”

Vốn dĩ trong nhà chẳng có mấy gia vị, lại thiếu chỗ này chỗ kia. Dù tay nghề của Điền Mật không tệ, nhưng cũng khó mà thấy món ăn như vậy là sạch sẽ hay hấp dẫn.

Điền Lai Đệ lẩm bẩm: “Thế này thì phiền quá.”

Nghe vậy, Điền Mật không ngẩng đầu, chỉ đáp:

“Món ăn dù phiền cũng không được ngại làm, còn em, thật không định đi học tiếp à?”

Nói đến chuyện học hành, nhà họ Điền ở thôn Triều Dương đúng là có chút đặc biệt.

Điền Hồng Tinh từng đi học, tuy chỉ học hết tiểu học nhưng vào thời đó ở nông thôn đã được xem là có trình độ. Thêm nữa, ông từng đi bộ đội, sau khi giải ngũ nhờ có quen biết mà vào được Cục Công an.

Có lẽ do từng tiếp xúc với thế giới bên ngoài, hiểu rõ giá trị của việc học, nên dù vẫn có phần trọng nam khinh nữ, ông cũng không phản đối chuyện con gái đi học.

Chỉ có điều, nếu là con trai, dù có què chân cũng phải học hết cấp ba. Còn con gái thì tuỳ. Học không giỏi hay không muốn học nữa cũng chẳng ai ép.

Em ba Lai Đệ sức khỏe yếu, mới học đến tiểu học. Nhưng Điền Mật vẫn hy vọng em gái mình có thể học thêm, ít nhất là hoàn thành cấp ba.

Tới lúc đó, nếu thi đại học không đỗ thì vẫn có tấm bằng tốt nghiệp để tìm việc. Không cần gì to tát, chỉ cần có thể tự nuôi thân là được.