Ánh nắng ban mai như thêu chỉ vàng trên mặt đá Thanh Từ, rọi xuống từng mái hiên, tạo nên khung cảnh vừa tráng lệ vừa nghiêm trang nơi Thái Nghi Đường. Hôm nay là ngày thi thứ hai trong ba phần khảo nghiệm tú nữ.
Ngay từ sáng sớm, không khí trong viện đã trở nên căng thẳng. Các tú nữ đều khoác trên mình bộ váy lụa thêu hoa trang trọng, tóc vấn gọn gàng, cài trâm ngọc theo quy định. Từng người, từng nhóm tụm lại khẽ thì thầm – không còn là những lời chào hỏi ban đầu, mà là những phỏng đoán, toan tính, và ánh nhìn đề phòng lẫn nhau.
Hàm Nhi ngồi lặng bên cửa sổ, chiếc trâm hoa mai vẫn được giấu cẩn thận trong hộp gỗ.
Tiếng bước chân gấp gáp vang lên bên ngoài báo hiệu cung nữ đến gọi.
— “Các tú nữ chuẩn bị! Thái Nghi Đường đã điểm danh!”
Từng người theo thứ tự tiến vào. Hôm nay, sân chính không còn là nơi thi nữa – mà là rừng Ngọc Thủy phía sau hậu cung, nơi từng tổ chức các buổi bình hoa, xướng họa mùa lễ hội. Nhưng lần này, địa điểm ấy sẽ trở thành nơi diễn ra thử thách: “Bình phẩm - Biện luận.”
Trên đường đi, các tú nữ xì xào:
— “Năm trước chỉ khảo thư pháp và nhạc nghệ, năm nay lại thêm phần biện luận, chẳng phải làm khó sao?”
— “Ta nghe nói là ý của Tô Phi học vấn cao, năm nay muốn chọn người không chỉ đẹp, mà còn có nội dung…”
Rừng Ngọc Thủy hiện ra dưới ánh nắng rực rỡ, từng phiến lá xanh phủ bóng lăn tăn lên mặt hồ trong vắt. Một tiểu đình lục giác được dựng làm nơi thi. Giữa sân đặt ba bàn lớn: một bày các loại trà cổ, một bày dược liệu, một bày các hộp gỗ chạm trổ niêm phong.
Hoàng hậu ngồi ở ghế chính, bên trái là Tô phi bên phải là Ngọc phi – vẻ ngoài đoan trang, nhưng đôi mắt phượng mang ý vị quan sát sắc bén.
Hoàng hậu mỉm cười, giọng dịu mà mang quyền uy:
— “Ba phần hôm nay: bình phẩm trà đạo, biện luận thơ văn và ứng biến tình huống. Mỗi tú nữ bốc thăm chọn đề. Ai vượt qua ba phần, mới được ghi tên vào danh sách tuyển chọn cuối.”
Hoàng hậu nói tiếp:
— “Đã vào cung thì không chỉ đẹp, phải có trí. Hoàng thượng thích người biết lý lẽ, không phải chỉ biết cúi đầu.”
Lần lượt từng người bước lên. Có người đoán sai trà, có người lúng túng trước bài thơ cổ, có người đến phần ứng biến thì lắp bắp không thành lời.
Đến lượt Hàm Nhi.
Nàng bước lên, vạt áo nhẹ lay động, tay áo dài buông thanh thoát. Bốc thăm – đề là “Luận bàn chữ ‘Trung’ trong thời loạn”.
Một đề không dễ.
Hàm Nhi cúi đầu hành lễ, giọng nhẹ nhưng rõ:
— “Thời thái bình, chữ Trung là tận trung với quân vương, vững lòng với quốc gia. Nhưng thời loạn, Trung lại trở thành một chữ bị thử thách.”
Nàng ngẩng đầu, ánh mắt nhìn thẳng về phía các nương nương:
— “Nếu vua sai mà vẫn nghe theo, đó có phải là Trung không? Nếu giữ Trung mà bỏ nhân nghĩa, có đáng gọi là tôi trung không? Kẻ sĩ thời loạn, Trung chính là giữ lòng ngay chính – không cúi đầu trước phi lý, không phản quốc vì tư lợi, cũng không theo vua khi vua vô đạo.”
Câu nói ấy khiến không khí đình nhỏ khựng lại. Một cung nữ phía sau run lên, suýt đánh rơi ấm trà.
Ngọc phi hơi cau mày, còn Tô phi bật cười:
— “Một cái nhìn… sâu rộng. Giữ thẻ. ”
Hoàng hậu không nói gì, nhưng ánh mắt dường như đã sâu hơn vài phần.
Sau đó là phần đoán trà. Hàm Nhi được rót một ly trà hổ phách, không màu không vị rõ ràng. Nàng chậm rãi xoay ly, ngửi hương, nhắm mắt nếm thử.
— “Đây là Trà Tử Tuyết đầu đông, ngâm nước giếng sâu, ủ lá ba canh giờ. Dư vị hậu ngọt, ít ai dùng loại này vì hiếm.”
Tô phi ngạc nhiên:
— “Trà Tử Tuyết vốn không phổ biến ngoài Tàng viện… Cô học từ đâu?”
Hàm Nhi đáp khẽ:
— “Dạ bẩm, nô tỳ từng có duyên được thử một lần, khó quên.”
Tô phi nhìn nàng, đôi mắt bỗng lóe sáng.
Tới phần cuối – ứng biến tình huống.
Một cung nữ bước ra, tay cầm hộp gỗ. Nàng mở ra: bên trong là một phong thư cháy dở, một tấm lệnh bài ngọc vỡ, và một miếng vải nhuốm máu.
Tô phi nói:
— “Giả sử cô là người quản viện trong nội cung, đêm khuya có người đưa ba món này đến. Không ai biết chuyện gì xảy ra. Cô xử trí thế nào?”
Hàm Nhi nhìn từng vật một hồi, rồi đáp:
— “Trước hết giữ yên sự việc, không để lan ra. Lập tức niêm phong lệnh bài – báo Cục Nội Giám điều tra người giữ ngọc bài. Tấm vải có máu – cho người y thuật kiểm tra nhóm máu, đối chiếu y lục nội cung. Bức thư – dù cháy, cũng phải tra xem nét mực, giấy dùng loại gì, từ đâu mà có.”
Nàng ngẩng đầu:
— “Việc trong cung không thể để hoảng loạn. Thà sai một bước mà giữ được ổn định, còn hơn để tin đồn lan ra, hại đến hậu cung và quốc gia.”
Ngọc phi khẽ siết quạt.
Tô phi gật đầu:
— “Khả năng quan sát tốt. Giữ được bình tĩnh, quyết đoán.”
Phía xa, một tiểu thái giám lặng lẽ ghi lại lời đánh giá.
Khi Hàm Nhi lui về chỗ, các tú nữ đều nhìn nàng bằng ánh mắt khác – vừa kính nể, vừa ghen ghét. Có người khẽ thì thầm:
— “Không phải chỉ là con quan nhỏ nghèo, sao lại tài giỏi vậy?”
— “Ta nghe bảo… nàng ấy từng được một vị lão nho ở vùng Tây Lĩnh truyền dạy…”
— “Không đúng! Hình như từng vào tư phủ họ Lục mà học chữ…”
Hàm Nhi nghe nhưng không đáp. Nàng biết – từng lời đồn thổi ấy, chỉ cần một sơ suất… có thể kéo theo tai họa.
Sau Hàm Nhi, một loạt tú nữ được gọi tên, trong đó có Trình Giai Như, Triệu Linh Tư, Bạch Linh Thư, Lục Nhược Lan, Mộc Yên Dao – tất cả đều là những người nổi bật nhất trong vòng trước.
Trình Giai Như – nổi bật vì vẻ ngoài cao quý và phong thái của tiểu thư dòng họ công khanh, bước lên thi múa quạt.
Mỗi động tác uyển chuyển, nét mặt duyên dáng, nhưng ánh mắt nàng luôn lướt về phía khán đài, dường như muốn chứng minh bản thân trước tất cả.
Triệu Linh Tư chọn vẽ tranh thủy mặc. Nhưng khi tranh hoàn thành, lại có thêm một câu thơ được viết nghiêng bên góc:
“Hoa phủ nguyệt, người cũng phủ người.”
Bạch Linh Thư chọn ngâm thơ, giọng cao vút, nhưng quá cố tạo cảm xúc khiến bài thơ trở nên kịch.
Lục Nhược Lan thi thêu, bàn tay nàng thoăn thoắt, cho ra một bức họa “Tùng Vi Tuyết Cảnh” sống động, được các quan nội vụ khen ngợi. Tính cách nàng trầm ổn, nói năng khiêm tốn, không để lại quá nhiều lời đàm tiếu.
Mộc Yên Dao – lựa chọn y thuật. Nàng mô phỏng cách điều chế một loại cao trị thương dùng lá thanh diệp và rễ ngưu tất. Lời nói mạch lạc, thái độ điềm đạm khiến cả sân khâm phục.
Khi buổi khảo nghiệm kết thúc, trời đã ngả chiều. Ánh nắng nhuộm đỏ cả rừng Ngọc Thủy, phản chiếu lên mái tóc nàng như dát vàng. Tiếng chuông ngân vang, báo hiệu kết thúc vòng tuyển hôm nay.