Về nhà không bao lâu, đám Cẩu Đản cũng tới. Họ tìm một cái chậu lớn, đổ đầy nước rồi bỏ nghêu sò vào, chỗ kẹo còn lại thì chia cho bọn trẻ con, mấy đứa vui mừng ríu rít rồi chạy đi.

“Em gái, sao em lại lấy nhiều nghêu sò thế, bên trong toàn cát, lại còn tanh, ăn sao được?” 

Chị dâu Thẩm từ khi sinh con thì bị thương, sức khỏe yếu nên vẫn ở nhà trông con, dọn dẹp, giặt giũ nấu nướng.

“Chị dâu yên tâm, em biết cách làm ngon mà. À, tiểu An đi đâu rồi, sao chưa thấy về?”

“Thằng bé cùng mấy đứa bạn đi cắt cỏ cho heo.”

“À…”

Thẩm Linh hơi ngượng ngùng. Trong nhà ai cũng bận, chỉ có mình cô như người rảnh rỗi.

Thế là cô bắt đầu rửa nghêu sò, thay nước, bỏ thêm chút muối để chúng nhả bớt cát, tối sẽ làm món mới cho cả nhà.

Buổi tối, chị dâu Triệu Cúc nấu món chính, Thẩm Linh xào rau. Cô làm trước một món thanh đạm hợp khẩu vị trẻ con canh mướp nấu nghêu sò.

Nghêu sò sau khi nhả cát được rửa sạch, nồi đun nóng rồi cho dầu, hành, gừng, tỏi phi thơm. Cho mướp đã cắt vào xào, thêm chút xì dầu, hai gáo nước, đun to lửa. Khi sôi thì cho nghêu sò vào, nấu đến khi vỏ mở miệng thì nêm muối, rắc hành lá, đảo đều rồi múc ra.

Món nghêu sò xào cay thì càng đơn giản, phi thơm hành, gừng, tỏi và ớt đỏ, cho nghêu sò vào đảo đều, thêm chút đường để khử mùi, rót ít nước, đun to lửa cho cạn là xong.

“Ai u, nhà ai mà nấu món gì thơm thế?” Bà Lý hàng xóm và Hàn Đại Mai vừa tan làm về, ngửi mùi thơm liền hỏi.

“Nghe nói con bé Tiểu Linh nhà chị dẫn bọn trẻ ra sông nhặt trai về, chắc là làm món này?”

“Com gái tôi vốn thích mày mò cái mới, lại có khiếu nấu nướng. Thứ gì vào tay nó cũng biến thành món ngon cả.” Hàn Đại Mai cười hớn hở nói.

Về nhà, Hàn Đại Mai vừa bước vào đã hỏi:

“Tiểu Bảo, lại làm món gì thế? Cả bà Lý còn hỏi mẹ kìa.”

“Mẹ mau tới, con làm món mới!”

“Ồ, đúng là đồ trong sông làm thật sao? Sao mà thơm vậy?”

Khi cả nhà ngồi vào bàn, món ăn chẳng mấy chốc bị quét sạch, ngay cả Tiểu Triều Dương cũng xoa bụng no căng, cười tít mắt.

“Nếu biết nghêu sò cũng làm được ngon thế này, ngày nào con cũng đi đào!” Thẩm An tiếc nuối.

“Chị cũng là tình cờ học được từ sách thôi.”

“Quả nhiên vẫn phải đọc sách! Giờ trường học nghỉ hết, chứ mở thêm vài năm nữa chắc con gái tôi thành sinh viên rồi!” Hàn Đại Mai tiếc nuối.

Thẩm Linh 16 tuổi, vừa học cấp 3 thì trường nghỉ. Năm 1966, phải đợi 10 năm nữa mới thi đại học lại, khi đó cô đã 26 tuổi, cũng chưa quá muộn. Với kinh nghiệm đời sau, cô biết bằng cấp rất quan trọng.

“Không sao, khi nào trường mở lại thì em sẽ học tiếp.” Thẩm Linh cười thản nhiên.

Thẩm Dân liếc nhìn cô, nét mặt phức tạp, nghĩ đến tình hình xã hội căng thẳng, nhưng không nói gì.

Sau đó Thẩm Linh kể về việc cứu vợ Cương Tử bị cảm nắng cho cả nhà. Lại được một tràng khen ngợi từ bố mẹ. 

Thẩm Linh từ nhỏ một mình lăn lộn, không phải dạng yếu đuối. Cô không hiểu vì sao có người chịu cực khổ mà không phản kháng. 

Ngày hôm sau, Thẩm Linh nhờ chị dâu rửa sạch, phơi khô vỏ sò hôm qua, rồi nướng trên than cho giòn, nghiền thành bột. 

Thẩm An thì đi tìm tro bếp, nấu lấy nước kiềm. Trộn nước kiềm với bột vỏ sò, để lắng 1 giờ. Trong lúc chờ thì thắng mỡ heo để nguội.

Cuối cùng, đổ hỗn hợp nước kiềm vào mỡ, thêm chút muối, khuấy liên tục cùng chiều. 

Khi dầu đặc lại thành dạng sền sệt, cô đổ vào khuôn bánh quy để định hình. 

Ba ngày sau sẽ cắt nhỏ, để nơi khô thoáng cho xà phòng hóa trong 1 tháng là dùng được.

“Oa, thần kỳ thật, đây là xà phòng giặt quần áo hả?” Thẩm An tròn mắt.

Chị dâu Thẩm cũng sững sờ, ban đầu nghĩ cô em chồng chỉ đùa, không ngờ làm được thật.

“Một tháng nữa sẽ biết hiệu quả thế nào!”

Cả nhà tuy ủng hộ nhưng không ai tin sẽ thành công.

Những ngày sau, Thẩm Linh vẫn bận rộn, mang nước đậu xanh, trà hoa cúc ra đồng cho mọi người. 

Vợ Cương tử cũng đến cảm ơn, tặng hai quả trứng, là thứ quý giá nhất cô ấy có. Thẩm Linh nhận, rồi cho lại ít kẹo để cô ấy giấu ăn. 

Cô còn kể một câu chuyện ngụ ngôn để khích lệ, không ngờ ít lâu sau, nhà Cương tử được chia ra ở riêng, vợ anh ấy mừng rỡ, coi Thẩm Linh như ân nhân, thường mang củi lửa sang.

Một tháng sau, Thẩm An đếm từng ngày chờ xà phòng thành phẩm. Sáng sớm hôm ấy, cậu đã gọi chị dậy:

“Chị ơi, dậy! Hôm nay là ngày cuối cùng rồi!”

Năm phút sau, Thẩm Linh tóc rối, mặt đen thui mở cửa, trừng cậu em trai nhưng vẫn nén giận vì thấy nó hào hứng.

Cả nhà kéo nhau ra xem. Thẩm An đưa cho Hàn Đại Mai một chiếc áo dơ để thử xà phòng. 

Bà vừa giặt vừa lo, sợ không hiệu quả thì biết an ủi con gái thế nào. Nhưng khi thấy vết bẩn sạch bong, bà tròn mắt:

“Ôi trời, cha nó ơi, xà phòng này dùng tốt hơn cả loại mua ở Cung Tiêu Xã, bọt lại nhiều!”

“Tôi đã bảo rồi, con gái tôi làm gì chẳng được!” Thẩm Nhị Trụ phấn khích.

Thẩm An thì vừa chạy vòng vòng vừa reo: “Chị của con giỏi nhất!”

Thẩm Dân nhìn xà phòng mà mắt sáng rực, nếu bán ở chợ đen chắc kiếm được khối tiền.

Thẩm Linh nhắc: “Tiếc là giờ không được buôn bán, không thì nhà ta giàu rồi.”

Mọi người sực tỉnh khỏi mơ mộng. Thẩm Linh bèn đề nghị: “Nếu chúng ta mở xưởng dưới tên đại đội Thẩm gia, bán cho Cung Tiêu Xã thì sao?”

Thẩm Nhị Trụ suy nghĩ rồi bảo: “Ừ, lão tam mau đi tìm đội trưởng, kêu cả chú Trường Chinh tới.”