Huyện Phong Châu và huyện Phong Giang cách nhau một dãy núi, thuộc hai phủ khác nhau.

Tháng trước Phong Giang gặp lũ lụt, rất nhiều bá tánh trèo đèo lội suối chạy sang Phong Châu tị nạn.

Tạ Tinh Hành chính là một trong số đó.

Hắn đi theo ca tẩu, mang theo đứa cháu trai mới vừa tròn ba tuổi, gầy như cây đậu giá, đi chừng nửa tháng mới vào được địa giới Phong Châu.

Còn chưa kịp thở ra hơi, thích ứng với cuộc sống mới, đã phải chen chân xem vài cuộc xem mắt.

Người địa phương dùng chút bạc vụn, ít lương thực, cưới ca nhi và nữ nhi Phong Giang.

Có nhà hào phóng, nguyện ý cho thêm chút ruộng đất. Có nhà keo kiệt, chiếm được lợi thì còn nói ngược, thành đang giúp đỡ người ta.

Tranh ăn với kẻ đói. Nhân lúc cháy nhà mà đi hôi của, khiến người ta khinh bỉ.

Hôm nay, nhà bọn họ không nhận được lương thực cứu tế.

Đứa cháu nhỏ đói đến mệt lả nức nở, muỗi đốt đầy mình hút hết máu, mặt cũng chuyển sang vàng bủng.

Tạ Tinh Hành đưa tay sờ trán nó, đứa bé bắt đầu lên cơn sốt cao.

Đại ca hắn – Tạ Căn, trên đường bảo vệ cả nhà mà va chạm với người ta, gãy một chân, giờ chỉ đành dùng gậy gỗ cố định tạm, không có tiền chữa trị.

Đại tẩu Trần Đông đang mang thai, mới bốn tháng, thai khí không ổn định, mấy ngày chạy nạn khiến thể xác và tinh thần đều kiệt quệ, trông như sắp ngã xuống.

Hắn lau nước mắt: “Nếu không mang thai thì tốt rồi, ta còn có thể đổi lấy chút ruộng đất.”

Vừa mới gặp tai ương, mấy tháng đầu là khó nhất, quan phủ cứu tế phải có thời gian, quan lại không tự quyết được thì thư tấu phải đưa đến tận kinh thành, chờ hồi âm trở về cũng mất cả tháng trời.

Một đi một về, có thể chết đói vài trăm người.

Qua được hay không, có được trợ giúp hay không, còn phải tính sau. Muốn sống cho đàng hoàng, ít nhất cũng phải hai ba năm.

Tạ Tinh Hành khoát tay: “Tẩu nói cái gì vậy? Nếu cần đổi bạc thì cũng là ta đi.”

Lời qua tiếng lại, khiến Tạ Căn đang tựa lưng vào sọt ngủ cũng bị đánh thức. “Hai người các ngươi nói vớ vẩn gì đó?”

Tạ Tinh Hành cười nói: “Hai người nhìn ta xem, tướng mạo không tệ, tuổi còn trẻ, không hôn phối, không con cái liên luỵ, có công danh, tính nết cũng tốt, chẳng phải là nam nhân tốt hiếm có sao?”

Trần Đông cầm cái quạt hương bồ rách Tạ Tinh Hành nhặt được, quạt đuổi muỗi cho con, nghe hắn nói vậy liền bật cười, “Nhị đệ, giờ nữ tử không muốn gả, tiểu ca nhi cũng được ưa chuộng, nếu không phải thật sự khó khăn, nhà ai chịu gả nam nhân cho người khác?”

Tạ Căn lầm bầm một câu: “Có tìm thì cũng là làm con rể người ta, phải làm người ở rể.”

Đề tài này nói đến đây thì dừng, không khí trong nhà cũng thoải mái hơn đôi chút. Tạ Tinh Hành cười cười, cõng rương đựng sách lên, “Nhân lúc trời còn chưa tối, ta vào trong thành tìm thử mấy thư quán. Tiểu Đậu Tử theo ta, nếu đổi được chút bạc thì ta dẫn nó đi y quán bốc thuốc.”

Tạ Căn và Trần Đông đều ngăn lại. Một người đau lòng cho em, lo lắng cho con; một người đơn thuần sợ Tạ Tinh Hành giở trò, bán Tiểu Đậu Tử đi hoặc vứt bỏ.

— Bởi từ trước đến nay, hành xử của hắn chưa bao giờ là người lương thiện.

Tạ Tinh Hành nghĩ nghĩ, thân thể hắn không có sức, vừa cõng rương sách lại vừa ôm đứa nhỏ, e không trụ nổi, bèn nói: “Cũng đúng, một lần mang theo nhiều quá, người ta nhìn vào cũng biết là bán. Ta lấy mấy quyển thôi, thử đổi được chút gì ăn cái đã.”

Chừa lại một phần sách, ca tẩu cũng yên tâm không lo hắn bỏ trốn.

Đang giữa tháng Năm, trời bắt đầu oi bức. Hơi nóng cuồn cuộn giữa đám đông, như đun sôi cả phố lớn ngõ nhỏ trong huyện Phong Châu.

Dân chạy nạn còn chưa vào thành, nhưng trong huyện, ảnh hưởng đầu tiên lại là tiếng chiêng trống nhạc hỉ của những nhà đang làm cưới hỏi.

Trong thành và ngoài thành, hai thế giới khác biệt. Một bên là nhân gian, một bên như địa ngục.

Tạ Tinh Hành đội khăn nho sinh (tú tài), mặc áo lam nhạt, dùng nước lau mặt cho bớt nồng mùi mồ hôi, bề ngoài vẫn là một người có thể diện. Quân canh cửa thành không cản hắn, còn cười gật đầu chào.

Hắn hỏi đường, một mạch đẩy nhanh bước tới Văn Hạc thư trai gần cửa đông nhất.

Vừa bước vào, mắt Tạ Tinh Hành sáng rỡ. Chính sảnh có ba người đứng, hắn liếc một cái liền thấy tiểu ca nhi đang đứng sau quầy.

Dung mạo đoan chính thanh nhã, tuổi không lớn, mặc cẩm y, thắt ngọc bội bên hông, giữa hai mày có một nốt chu sa cực kỳ nổi bật.

Bất chợt bị người lạ nhìn chăm chú, người kia liền mở chiếc quạt đàn hương trong tay, che nửa khuôn mặt, mắt đào hoa có vẻ bối rối mà không hoảng loạn, khẽ gật đầu rồi xoay người rời đi, vén rèm trúc, đi vào hậu viện.

Chỉ còn lưu lại trong phòng hương thơm nhè nhẹ.

Đúng là có thể gánh nổi bốn chữ “niên thiếu khuynh thành”.

Tạ Tinh Hành dù có chuyện gấp, nhưng cũng bị vẻ đẹp ấy làm cho ngẩn ngơ một thoáng. Chỉ là mùi hương nhè nhẹ trong phòng lại cực kỳ khắc hắn, khuếch đại mùi hôi trên người hắn lên gấp mười, gấp trăm lần. Hắn vừa bước lên một bước, tiểu nhị trong tiệm đã trợn tròn mắt, nín thở.

Thư sinh trước quầy trông có vẻ hiền lành, ánh mắt rơi xuống quyển sách trong tay Tạ Tinh Hành, dịu giọng hỏi: “Huynh đài là người Phong Giang?”

Tạ Tinh Hành giữ một khoảng cách với bọn họ. Người thì nghèo, nhưng khuôn mặt tuấn tú, khí chất lại hào phóng đàng hoàng, không vì tình cảnh khốn khó mà mất tự trọng, cũng không vì muốn bán sách mà khó mở lời, thoạt tưởng đối phương là người đọc sách có tiền lại có thiện tâm.

“Đúng vậy, trong nhà đã cạn lương thực, ta tới hỏi một chút nơi này có thu sách cũ không.” Hắn cầm theo những quyển sách vỡ lòng, thi tập, du ký thường thấy.

Nguyên thân trước kia chịu khó chắp vá, tận dụng thời gian tại học đường, chép lại từng trang từng trang văn chương của người trong thiên hạ. Trong đó không thiếu những bài hay của các vị hàn lâm đương triều, rất hữu ích cho việc học hành thi cử.

Phải, đều là nguyên thân chép tay.

Tạ Tinh Hành là người hiện đại xuyên tới.

Tiểu nhị thấy sách không có ấn ký thì vứt sang một bên. Còn những quyển khác thì tính là sách cũ.

“Những quyển này đều là sách thư trai hay có, bản chép tay chúng ta chỉ thu tám tiền một quyển, huống chi mấy quyển này còn cũ, rách nát, bên cạnh dính nước, lại có bút tích…”

Tiểu nhị liếc nhìn y phục tú tài trên người Tạ Tinh Hành, trong lòng xoay chuyển, “Tú tài tự tay chép là thứ quý, ta cũng không ép giá, mấy quyển còn tạm được thì tính bảy tiền một quyển, còn lại sáu tiền.”

Tạ Tinh Hành hiểu rất rõ, một phân bạc là bảy tiền, một tiền là 70 văn.

Ở Đại Khải triều, một lượng bạc bằng 700 văn (= 10 tiền).

Tổng thể mà nói, bạc luôn đảm bảo giá trị tốt hơn tiền đồng, có khi một lượng có thể đổi 800 văn.

Hắn mang theo 5 quyển sách, một quyển không được nhận, hai quyển được tính mỗi quyển 7 tiền, hai quyển tính 6 tiền một quyển, tổng cộng đổi được 1820 văn, tương đương hai lượng sáu tiền. (2q 7 tiền + 2q 6 tiền = 70 văn * 7 * 2 + 70v * 6 * 2 nhe)

Bạc cũng coi như đủ dùng rồi.

Tạ Tinh Hành gật đầu: “Được.”

Hai người bọn họ mua bán xong, thư sinh đứng bên buông cuốn sách không tên trong tay xuống, hỏi Tạ Tinh Hành: “Quyển sách này ngươi tính bán bao nhiêu?”

Tạ Tinh Hành trong lòng đã có tính toán, giơ tay ra hiệu một con số.

Tiểu nhị trong tiệm hỏi: “Năm tiền?”

Gã quay sang nhìn thư sinh kia: “Đại thiếu gia, sách này tính cùng vào khoản vừa nãy, ta cùng tính một lượt?”

Tạ Tinh Hành nâng giọng nói rõ: “Năm lượng!”

Tiểu nhị: “……”

Giang Trí Vi cười nhẹ, “Giá cả rất hợp lý, sách tuy cũ, nhưng tâm tư không dễ dàng có được. Chiêu Thuận, trả tiền.”

Tạ Tinh Hành cũng không khách sáo, hôm nay bận rộn, chỉ kịp nói vài câu cảm tạ kiểu thương nhân với thư sinh, rồi hỏi thăm nơi nào có y quán. Sau đó hắn gói số bạc lại, nhét vào ống trúc, đeo lên cổ, bế Tiểu Đậu Tử ra cửa.

Giang Trí Vi quay sang dặn Chiêu Thuận: “Tìm người chép lại một bản cuốn này cho ta.”

Phía hậu viện, Giang Tri Dữ đã uống xong một ly trà, thấy đường huynh vẫn chưa quay lại, liền vòng ra cửa, đi dạo quanh giếng trời.

Chờ Giang Trí Vi bước vào, y vội vàng đón: “Đường ca, chúng ta đi thôi, phụ thân còn đang chờ.”

Kinh thành gửi thư đến, trong phủ sai người tới tiệm sách gọi Giang Tri Dữ về phủ.

Nghe nói lần này còn muốn Giang Trí Vi về cùng bàn bạc, y liền tiện thể đến tìm, cùng đường huynh đi chung một chuyến.

Gần đây người trong thành tứ xứ đổ về, nhân khẩu hỗn tạp, đường xá chật hẹp, kiệu xe không đi nổi, bọn họ ra ngoài đều phải đi bộ.

Giang Tri Dữ lại lần nữa mở quạt xếp che nửa mặt, mắt nhìn khắp nơi, quan sát mọi thứ. Sau mười ba tuổi y bắt đầu học việc quản lý cửa hiệu, làm quen mặt tiền buôn bán, để chuẩn bị cho việc gả chồng sau này.

Tam thúc làm quan trong kinh từng nói sẽ mai mối cho y một hôn sự thật tốt, trong nhà cũng dặn phải dốc lòng bồi dưỡng y. Hiện giờ tuy có thể thường xuyên tới cửa hàng xem sổ sách, chơi một lát, nhưng những lần ra ngoài đi dạo như vậy lại hiếm khi có.

Đi thêm một phố nữa, y thấy Tạ Tinh Hành đang đứng trước cửa y quán, kéo kéo đẩy đẩy với một vị lang trung. Hắn không mang dáng vẻ kẻ sĩ đọc sách, trước mặt người xem náo nhiệt cũng không hề lúng túng, còn cố kéo lang trung xuống nước.

“Ngài không phải đã nói rồi sao? Ta thêm tiền, ngài sẽ tới khám bệnh tại nhà, sao mới ra khỏi cửa đã đổi ý?”

Vị lang trung kia thấy thân thể mảnh khảnh văn nhược của Tạ Tinh Hành, bèn lớn tiếng: “Ngươi đâu có nói là ra ngoài thành khám bệnh tại nhà hả?”

Tạ Tinh Hành nghiến răng: “Ta nói rồi!”

Lang trung: “Ngươi ra khỏi cửa mới nói!”

Tạ Tinh Hành tranh luận: “Thế thì ta vẫn là có nói, đúng không?”

Lang trung kiên quyết không nhượng bộ: “Ta không đi, ta trả lại tiền!”

Dân chạy nạn có nhiều kẻ liều lĩnh, đói quá hóa liều, chuyện gì cũng làm được. Một đường chạy nạn, thương bệnh đầy rẫy. Không có quan phủ sắp xếp, bọn họ nếu đến nhà khám bệnh, bị người kéo đến đầu giường, vậy thì có cứu hay không? Một lời không hợp mà xảy ra chuyện, ai chịu trách nhiệm?

Tạ Tinh Hành còn đang nghĩ tới ba người bệnh ngoài thành, thì nghe trong thành vang lên tiếng trống. Đó là trống đóng cổng thành, thêm nửa canh giờ nữa là cửa thành sẽ đóng.

“Ta không cần ngươi trả tiền, ngươi cho ta mượn cái xe, giúp ta tìm hai người khỏe mạnh, ta sẽ đưa bệnh nhân vào thành.”

Giang Tri Dữ liếc nhìn Giang Trí Vi, “Đường ca?”

Y vốn có lòng thiện, ra ngoài gặp việc, luôn muốn đưa tay giúp đỡ, nhưng cũng vì thế mà từng bị lợi dụng. Năm đó, có một nhóm người hợp sức diễn trò lừa bạc của y, bị phụ thân dẫn người tới xử lý một trận. Từ đó về sau, mỗi lần nửa đường gặp chuyện, y luôn muốn bàn bạc kỹ càng rồi mới quyết định.

Giang Trí Vi gật đầu.

Người trên đường quá đông, đường đệ của hắn vừa có dung mạo vừa ăn mặc phú quý, hắn không yên tâm để y đứng lại một mình chờ, bèn mang y cùng đi.

Tạ Tinh Hành đưa ra phương án, lang trung vẫn không chịu nghe. Vì hắn không có nơi ở, nên muốn nhanh chóng đưa người vào thành, định ăn vạ trong y quán. Không biết Tạ Tinh Hành có giấu bệnh tình hay không, người ta lo bị liên lụy.

Tạ Tinh Hành một thân một mình vào thành, không rảnh xoay sở hai đầu, đưa bạc rồi mà nhờ tiệm thuốc tìm khách điếm cũng không xong.

Hắn ngẩng đầu nhìn quanh, lại thấy thư sinh và tiểu ca nhi từng gặp ở thư phòng. Hắn đứng ở xa chắp tay chào, nghĩ trước lạ sau quen. Giờ đã là lần gặp thứ hai rồi, bèn chủ động lại gần hỏi: “Huynh đài khỏe, không biết nên xưng hô thế nào? Ta từ huyện Phong Giang tới, đại ca và cháu nhỏ đều phát sốt cao, tẩu tử thì thai tượng không ổn định, thật sự không còn cách nào khác, ngươi có thể giúp ta tìm một nơi trọ tạm không? Ta ra ngoài đón họ vào thành.”

Giang Trí Vi đáp lễ, “Ta là Giang Trí Vi, đây là đường đệ ta. Ngươi cứ đi đón người, chờ lát ta sẽ nhờ người ở y quán tiếp ứng ngươi.”

“Ta tên Tạ Tinh Hành, còn chưa có đặt tự, các ngươi cứ gọi ta là Tiểu Tạ. Hôm nay ta đi trước, sau này nhất định sẽ tới cửa cảm ơn!”

Tạ Tinh Hành làm việc dứt khoát, dùng người thì không nghi, cũng không để người giúp đỡ phải chịu thêm rủi ro. Hắn móc trong ống trúc ra một lượng bạc vụn, đưa cho Giang Trí Vi, nói thêm một câu “Làm phiền rồi”, rồi lập tức nghển cổ hô to:

“Ba tiền mời hai vị tráng sĩ giúp ta khiêng người! Chỉ cần hai vị! Có xe bò xe lừa thì ưu tiên! Ai đến trước thì được trước!!”

Giang Tri Dữ đứng nhìn đến ngây người. Y chưa từng gặp qua thư sinh nào lại hào sảng đến mức khó ai sánh nổi như vậy.

Dưới trọng thưởng át có dũng phu, người qua đường nghe thấy đều vội vàng ngoái đầu lại, tranh nhau kêu lên: “Nhà ta có xe bò!”; “Nhà ta có xe lừa!”, Tạ Tinh Hành chọn hán tử ở gần đó, phất tay ra hiệu một lượt với bọn họ.

Hai bên đều có việc gấp, nên chia nhau mà đi.

Về đến Giang phủ, Giang Trí Vi phân phó quản gia, gọi một tiểu tư tới khách điếm đặt chỗ, rồi cho người tới y quán chờ một vị thư sinh tên là Tạ Tinh Hành.

Giang Tri Dữ vừa về đến nhà, thu lại quạt xếp, duỗi người một cái. Chỉ trong chốc lát, dáng vẻ đoan chính nghiêm chỉnh lập tức biến thành tùy ý tản mạn.

“Chúng ta đi nhanh thôi, phụ thân chắc đang sốt ruột chờ.”

Phụ thân y đang ở thư phòng, sắc mặt đen như đáy nồi, hơi thở nặng nề. Tiểu tư trong ngoài đều không dám thở mạnh, trên mặt đất còn vương vãi mảnh sứ chưa kịp dọn, bình hoa vỡ nát rải đầy đất.

Giang Tri Dữ thu lại nét cười, mũi chân chọn lấy chỗ trống mà đặt bước, cẩn thận hỏi: “Là cha gửi thư về sao? Người bị ức hiếp ở kinh đô ạ?”

Cha y lần này cùng Nhị thẩm vào kinh, là để chúc thọ gia gia.

Tam thúc hiện đang làm quan trong kinh, mà dòng nhà y vốn xuất thân từ thương hộ, từ trước đến nay luôn không được coi trọng. Cha y lại là phu lang, so với Nhị thẩm thì càng dễ bị chèn ép.

Giang Tri Dữ vòng qua bàn, cầm lấy tờ thư bị nước trà thấm ướt.

Trên thư chỉ có vỏn vẹn hai câu: “Lão tam muốn để Tiểu Ngư hứa gả cho một lão thái giám làm thị thiếp! Mau nghĩ cách!!”

“Tiểu Ngư” là nhũ danh của y.

Giang Tri Dữ siết chặt ngón tay, mạnh đến mức tờ giấy cũng bị vò nhăn lại.